مقدمه/هدف: بیماری¬های کلیوی در انسان و حیوانات خانگی از اهمیت زیادی برخوردار است و اختلالات کلیوی یکی از علل مرگ و میر در آن¬ها به¬شمار می¬آید. ازآن¬جایی که تغییر اندازه کلیه¬ها به¬خصوص در بیماری دیابت حائز اهمیت بوده و تحقیقات متعددی روی مدل¬های حیوانی درحال انجام است. با این‎وجود، تحقیقات کمی بر روی ارزیابی اندازه کلیه رت انجام گرفته و غالب این مطالعات بر اساس محاسبه وزن و یا حجم کلیه بوده است. در بین مدل¬های حیوانی رت¬ها به¬دلیل قیمت ارزان، دوره بارداری کوتاه و رشد سریع از حیوانات مناسب برای این تحقیقات به شمار می¬آیند. یکی از روش‎های تصویربرداری تشخیصی جهت شناسایی تغییر شکل و اندازه کلیه، رادیولوژی است؛ با این وجود شاخص¬های رادیولوژی معمول برای ارزیابی شکل و اندازه کلیه که در دیگر حیوانات عرضه شده و استفاده می¬گردد در رت¬ها تعریف نشده است لذا این تحقیق به عنوان مطالعه مقدماتی برای اولین بار شاخص طول کلیه طبیعی برای رت را گزارش می¬کند. روش تحقیق: در این مطالعه از 18 رت ماده نژاد ویستار با سن 15 هفته استفاده شد. برای اخذ رادیوگراف در حالت¬گماری شکمی-پشتی، رت¬ها با کتامین 10% (دز 50 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن) و زایلازین 2% (دز 4 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن) به صورت داخل عضلانی، تحت بیهوشی قرار گرفتند. با استفاده از کاست و فیلم ماموگرافی و شرایط تابش 8/0 میلی¬آمپر¬ثانیه، 58 کیلو¬ولت و FFD ثابت از رت¬ها رادیوگراف اخذ شد. در رادیوگراف‎های ساده فقط محدوده کلیه چپ مشهود بود (عدم رویت کلیه راست به‎دلیل سوپرایمپوز شدن محتویات روده‎ها روی آن) و طول کلیه چپ در فتوگراف¬های تهیه شده از رادیوگراف¬ها با استفاده از برنامه نرم¬افزاری Image J ارزیابی شد؛ به¬طوری که در نمای شکمی-پشتی محور طولی کلیه چپ براساس طول بدنه دومین مهره کمری برای هر رت اندازه¬گیری گردید. یافته¬ها: میانگین، حداقل، حداکـثر و حدود اطمینـان 95% برای طول کلیـه چـپ به¬ترتیب برابر با 486/2، 009/2، 019/3 و (609/2-363/2) طول بدنه دومین مهره کمری گزارش شد. نتیجه¬گیری: این مطالعه به عنوان اولین مطالعه مقدماتی، ارزیابی رادیولوژی شاخص طول کلیه در رت را میسر می¬سازد تا براساس مقادیر طبیعی بتوان تغییرات اندازه کلیه در رت (به¬عنوان مدل حیوانی) را جهت ارزیابی بیماری¬های کلیوی مد نظر قرار داد.

کلمات کلیدی