تحولات گسترده و بدون توقف دنیای معاصر، نشان از پیچیدگی مضاعف در شرایط آینده دارد. برخلاف دنیای قدیم که مسیر خطی تغییرات، پیش بینی آینده را، با فرض انباشتگی بیشتر علوم در حوزه های جدا از هم، امری طبیعی و ضروری می‌نمود و پیش‌بینی آینده به مفهوم آمادگی استفاده از دانش بیشتر بود؛ شرایط دنیای معاصر حکایت از ایجاد گره‌های ارتباطی جدید و چندگانه در حوزه‌های ارتباطی دانش‌های انسانی و در پی آن درهم تنیدگی بسیار بالای دانش دارد؛ با این توضیح مفهوم آمادگی برای دنیای آینده نیز باید از زاویه‌ای دیگر مورد توجه و ارزیابی قرار گیرد. در مقاله حاضر با در نظر گرفتن شش پایه اصلی در انقلاب علمی پیش روی انسان آینده، تلاش شده است دانشگاه‌های آینده، با فرض درهم تنیدگی بالای این نهاد اجتماعی با سایر بخش‌های دنیای پیچیده آینده، در حوزه های هشت گانه مورد تصور قرار گیرد. همچنین براساس ویژگی های تحولی ذکر شده، تصویری از دانشگاه نسل چهارم ارائه شده است و با دیدی انتقادی به عملکرد دانشگاه های معاصر ایران، موارد قابل توجه در پیوستن نهاد آموزش عالی ایران به دانشگاه¬های نسل چهارم؛ مورد تدقیق قرار گرفته است.

کلمات کلیدی