سیستم اداری ممالک محروسه در زمان ناصرالدین شاه با بحران های زیادی مواجه می گردد به نحوی که توان دفاع از تمامیت ارضی را ندارد. رعیت ناراضی هستند و حریت ملت، کارآمدی دولت و آبادانی مملکت حاصل نمی گردد. بعد از اندرزهای مشیرالدوله و سفر ناصرالدین شاه به فرنگ او دستور می دهد هر کس طرح اصلاحی جهت رونق مملکت و اصلاح ساختار اداری دارد ارسال نماید. یکی از رساله های عمیق، کاربردی و ناشناخته به قلم متفکری ناشناس در زمان امین الدوله ارسال می شود که به تایید ناصرالدین شاه مهر می خورد و بایگانی می گردد. این رساله کتابچه قانون نام دارد که در این مقاله با چهارچوب تئوریک تکنولوژی های قدرت و تاکید بر استانداردهای کنستیتوشن مورد ارزیابی قرار می گیرد. نویسنده کتابچه سعی می کند با نهادسازی، روال-مندگرایی، قانون مندسازی اداره امور سیاسی و ساختار سیستم ممالک محروسه را اصلاح کند. او از منطق عقلانیت جدید سیاسی خبر دارد و به زیرکانه ترین استراتژی ها سعی در ایجاد دولتی کارآمد می نماید که در مقاله همه تکنیک های کنستیتوشن نویسنده کتابچه قانون، تحلیل خواهند گردید. نویسنده کتابچه برخی از بدیهیات علم سیاست را به علت های گوناگون رعایت نمی کند، این مورد باعث می شود علی رغم داشتن پوسته و ظاهری جدید، هسته و شالوده سیستم سنتی را حفظ نماید که دارای کژکارکردی هایی در سیاست گذاری می گردد. این نوشتار به منطق کنستیتوشن و الزامات مورد تاکید و فراموش شده آن با رویکردی انتقادی در چارچوب ادبیات علم سیاست خواهد پرداخت.

کلمات کلیدی