چکیده ﻣﻔﻬﻮم ﺷﻬﺮ ﺧﻼق، اﻏﻠﺐ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺷﻜﻠﻲ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‌رﻳﺰی راﻫﺒﺮدی ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار می‌گیرد و نمایانگر ماهیت و شکل شهر در آینده است. این مفهوم براساس اهمیت تاریخی شهر بعنوان نقطه مهم اقتصادی و جغرافیایی شکل می‌گیرد. در این میان، همانند بسیاری دیگر از تحولات، تعریف کارکرد و نقش جدیدی برای شهر مستلزم بسترها وزمینه‌های مختلف ملی و فراملی است. از اینرو طرح و استقرار ایده شهرخلاق بعنوان یک استراتژی توسعه شهری، تا حد زیادی وابسته به فرایندهای ساختاری اقتصادی(جهانی شدن، اقتصاد خدماتی)، ژئوپلیتیکی( کمرنگ شدن مرزهای ملی و ظهور مناطق بعنوان موتور رشد و توسعه)، فنی( ارتباطات مخابراتی و حمل و نقل) و همچنین فرهنگی- اجتماعی( مقوله مصرف) می‌باشد که بدون آنها تحقق این ایده کمتر امکان پذیر است. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه ای معتبر، در صدد پاسخ به این سوال است که مهمترین ویژگی‌ها و شاخص‌های جهانشمول شهر خلاق کدامند و وضعیت شهر مشهد از این منظرچگونه است؟. برای بررسی عینی تر وضعیت شهر مشهد در زمینه مولفه‌های شهر خلاق در زمینه‌های اقتصادی، فرهنگی-اجتماعی، سرمایه انسانی و.. مقایسه تطبیقی بین مشهد، شانگهای و تالین صورت گرفته است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که مشهد در بسیاری از مولفه‌ها به ویژه مولفه‌های سیاسی- مدیریتی (ساختارسیاسی متمرکز و بوروکراتیک، سطح محدود مشارکت شهروندان، دسترسی و تعامل محدود شهروندان و...)؛ فرهنگی-اجتماعی(آَشنایی محدود شهروندان با زبان‌های بین المللی،ضعف روحیه تساهل و تسامح، تعامل محدود با فضای بین المللی و ...) و در حوزه زیرساخت‌ها، دارای زمینه‌ها و بسترهای مناسبی نیست و برای تبدیل‌شدن به شهری خلاق، نیازمند توجهات بیشتری از سوی متولیان شهری و جامعه مدنی می‌باشد.

کلمات کلیدی