عنوان : ( جایگاه سازه های موضوعی زبان فارسی در ساخت لایه ای بند دستور نقش و ارجاع )
نویسندگان: علی علیزاده , فرزانه رزقی ,چکیده
زبان فارسی همچون بسیاری از زبانهای دیگر از دیدگاه نظریههای مختلف زبانشناسی مورد بررسی قرار گرفته است. دستور نقش و ارجاع از جمله دستورهایی است که اخیرا به عنوان چارچوب نظری برخی تحلیلها از این زبان، مورد توجه قرار گرفته است. این دستور یک نظریهی ساختگرا- نقشگراست که بوسیلهی زبانشناسانی چون فولی و ون ولین در اوایل دههی 1980میلادی معرفی شد و انتقادهای اساسی، بویژه در مورد همگانیها، بر دستور زایشی وارد کرد. این نظریه، تعاملات نحو، معناشناختی وکاربردشناختی در ساختهای دستوری زبان را، به کمک سه ساخت مستقل و در عین حال مرتبط، یعنی ساخت نحوی، ساخت منطقی و ساخت اطلاع، روشن میسازد. این پژوهش زبان شناختی در صدد آن است تا جایگاه سازههای موضوعی زبان فارسی را در دستور نقش و ارجاع مشخص سازد. در این راستا، سازههای موضوعی جملات این زبان، در چارچوب مفاهیم مطرح شده در ساخت لایهای بند، در حوزهی ساخت نحوی این نظریه، بررسی شدهاند. در این پژوهش، حدود سیصد جملهی فارسی، از دو منبع شنیداری و نوشتاری جمعآوری شده است. همهی مثالها، از نظر جایگاه سازههایشان در ساخت نحوی این دستور مورد بررسی قرار گرفتهاند. یافتهها نشان میدهند که اگر چه در گونهی رسمی و نوشتاری زبان فارسی که آرایش واژگانی فاعل-مفعول-فعل، تا حدودی ثابت است، سازههای موضوعی در این دستور، شبیه زبان انگلیسی عمل کرده و در جایگاههای همگانی قرار میگیرند، اما در گونهی گفتاری که برعکس زبان انگلیسی، سازهها، اعم از موضوعی و غیرموضوعی، به راحتی جابهجا میشوند، میتوانند در جایگاههای غیرهمگانی نیز واقع شوند.
کلمات کلیدی
, زبان فارسی, دستور نقش و ارجاع, جایگاه جداشده از راست و چپ, جایگاه پیش و پس از مرکز, حاشیه, سازههای موضوعی@inproceedings{paperid:1053305,
author = {علیزاده, علی and فرزانه رزقی},
title = {جایگاه سازه های موضوعی زبان فارسی در ساخت لایه ای بند دستور نقش و ارجاع},
booktitle = {دهمین همایش بین المللی انجمن ترویج زبان و ادب فارسی},
year = {2015},
location = {اردبیل, ايران},
keywords = {زبان فارسی، دستور نقش و ارجاع، جایگاه جداشده از راست و چپ، جایگاه پیش و پس از مرکز، حاشیه، سازههای موضوعی},
}
%0 Conference Proceedings
%T جایگاه سازه های موضوعی زبان فارسی در ساخت لایه ای بند دستور نقش و ارجاع
%A علیزاده, علی
%A فرزانه رزقی
%J دهمین همایش بین المللی انجمن ترویج زبان و ادب فارسی
%D 2015