عنوان : ( سربداران در تاریخ نگاری مستشرقان )
نویسندگان: جواد عباسی ,
دانلود فایل برای اعضای دانشگاهبر اساس تصمیم نویسنده مقاله دسترسی به متن کامل برای اعضای غیر دانشگاه ممکن نیست
چکیده
سربداران در تاریخنگاری مستشرقان از میان حکومت‌های محلی ایران در سده هشتم هجری حکومت سربداران دیرتر و با اختلاف نظرهای بیشتری مورد توجه مستشرقان قرار گرفته است. به نظر می‌رسد کمبود آگاهی‌های تاریخی در مقایسه با حکومت‌هایی همچون آل‌مظفر و آل‌جلایر، ابهامات و ناهمخوانی‌های موجود در منابع در دسترس و مهم‌تر از اینها ماهیت پیچیده و منحصر به فرد نهضت و حکومت سربداران زمینه‌ساز این وضع بوده باشد. گرچه نمی توان منکر شد که سربداران از نظر تاثیرگذاری بر تحولات ایران در عصر خود نیز حکومتی تعیین کننده نبودند. در نتیجه تا اوایل سده بیستم میلادی در تاریخ‌نگاری‌های اروپاییان درباره ایران جایی برای سربداران وجود نداشته است. چنانکه لرد کرزن در کتاب ایران و قضیه ایران که آن را در آستانه سده بیستم میلادی نوشته با اینکه می‌گوید 200 تا 300 اثر درباره تاریخ ایران به زبان‌های اروپایی را دیده است و خود نیز در سفر از مشهد به تهران، به سبزوار آمده است، در اشاره به تاریخ منطقه نامی از سربداران نمی‌برد و تنها به بنیان‌گذاری احتمالی شهر در عهد سلجوقی و ویرانی آن توسط سلطان محمد خوارزمشاه و تیمور توجه نشان داده است(ج1، 359). این وضع در تاریخنگاری سرپرسی سایکس که حدود دو دهه پس از وی انجام شده نیز دیده می شود. او که از سال 1892 تا 1916 میلادی به تواتر در ایران حضور داشته و از جمله حدود 8 سال را به عنوان کنسول در خراسان به سر برده و از گوشه و کنار آنجا بازدید کرده است نیز نامی از سربداران نمی‌برد؛ حال آنکه از رویدادهایی چون حمله براق‌خان جغتایی به خراسان در عهد ایلخان اباقا یاد کرده و به برخی از حکومت‌های پس از ایلخانان همچون آل‌مظفر، آل‌جلایر و ملوک کرت توجه نشان داده است(ج2: 66-165). وی در ذکر فتوحات تیمور نیز یادی از برخورد او با سربداران که از جمله تحولات مهم در فتح خراسان توسط وی است، نکرده است(ج2، 75-174). این بی‌توجهی‌ها در حالی است که پیشتر در سال‌های 1789 م. و 1850 م. مطالب مندرج در تذکره‌الشعرای دولتشاه سمرقندی و تاریخ حبیب‌السیر به‌ترتیب توسط سیلوستر دوساسی و دِرون به فرانسه ترجمه شده بود. بدین ترتیب نخستین توجه علمی به تاریخ سربداران را باید مربوط به مقاله بوخنر در چاپ نخست دائره‌المعارف اسلام (1911؟) دانست که همراه با مقالات تکمیلی مینورسکی و دیگران درباره عبدالرزاق و طغاتیمور آگاهی‌هایی روشمند را در اختیار مورخان جدید قرار داد. بوخنر در مقاله خود کوشید گزارشی از سیر تحول تاریخ سربداران ارائه دهد.
کلمات کلیدی
, سربداران, مستشرقان, تاریخ نگاری
@inproceedings{paperid:1053335,
author = {عباسی, جواد},
title = {سربداران در تاریخ نگاری مستشرقان},
booktitle = {کنگره بین المللی سربداران},
year = {2015},
location = {ايران},
keywords = {سربداران، مستشرقان، تاریخ نگاری},
}
%0 Conference Proceedings
%T سربداران در تاریخ نگاری مستشرقان
%A عباسی, جواد
%J کنگره بین المللی سربداران
%D 2015
