اهداف: براساس تعریف و ماهیت، ژئومورفولوژیست¬ها باید به¬طور عمده به شکل ناهمواری‌های پوستۀ زمین و چگونگی پیدایش و تحول آن‌ها توجه و گرایش خاصی داشته باشند؛ اما برخی از متخصصان مربوط، در ایران، وجود کواستا را به سن و جنس سازند¬های قدیمی (مثلاً ژوراسیک) نسبت می‌دهند و به¬همین¬دلیل بر این باور هستند که در ایران اصلاً کواستا وجود ندارد. بعضی از متخصصان ژئومورفولوژی تحقیق و بیان کرده‌اند که در ایران کواستا وجود دارد؛ مثلاً سبحانی (1358) کواستا را در حاشیة جادة نطنز – کاشان مطالعه کرد. موسوی¬حرمی و آدابی نیز در (1377) وجود کواستاهای بوتونیری در جنوب¬شرق رشته¬کوه کپه¬داغ را بررسی کردند. همچنین، تئودور ابرلندر (1965) درمورد کواستاهای موجود در رشته¬کوه زاگرس مطالعه کرد. نگارندة مقالة حاضر نیز از سال 1370 تاکنون وجود کواستاها را در شرق چالة طبس مطالعه و بررسی کرده است. کواستا اصطلاح و واژه¬ای اسپانیایی است که به¬معنای شیب، سربالایی و غیره است. درواقع، یک ناهمواری تک¬شیبی نامتقارن است که از لایه¬های متناوب سخت و سست تشکیل شده است و در سطح فوقانی آن یک لایة سخت با شیب ملایم (بین 1 تا 15 درجه) وجود دارد که چهرة اصلی شیب کواستا را در بردارد. روش: در ژئومورفولوژی، از دو روش تحقیق تاریخی و تجربی استفاده می¬شود. در این مقاله، علاوه¬بر این دو روش، به‌ویژه روش تجربی (براساس بررسی‌ها و مطالعات میدانی)، با تکیه بر مبانی نظری ژئومورفولوژی، تعریف و مشخصات کواستا مطالعه و بررسی شد. یافته‌ها/ نتایج: با توجه به مبانی نظری و روش‌های تحقیق که ذکر شد، براساس ویژگی‌های ساختمانی (تکتونیکی) و اقلیمی(فرسایشی) در ایران، کواستا¬هایی به¬وجود آمده¬اند و تغییر و تحول یافته‌اند؛ به‌ویژه در شرق چالۀ طبس. نتیجه‌گیری: با توجه به پیشینه‌های پژوهش، روش تحقیق، مبانی نظری و یافته‌های تحقیق، در¬نتیجه، وجود کواستا در ایران تأیید و به اثبات شد؛ به‌این‌ترتیب، پیشنهاد می¬شود که همکاران و متخصصان ژئومورفولوژی در دانشگاه‌های ایران، وجود کواستا در ایران را بپذیرند و به دانشجویان خود معرفی کنند. همچنین، مسئولین دولتی، برنامه¬ریزان و طراحان محیطی نیز با استفادۀ خوب از این اطلاعات برای مقابله با فرسایش، اجرای پروژه‌های عمرانی و ژئومورفوتوریسم اقدام کنند.

کلمات کلیدی