مسیر حرکت ذرات معلق که منجر به وقوع روزهای آلوده می گردند بسیار مهم می باشد. غلظت هاى بالاى PM10 حاصل از پدیده گرد و غبار یکى از مشکلات اصلى آلودگى هوا در شهر تهران است. به منظور تحلیل همدید شرایط وقوع روزهای بسیار آلوده در کلان شهر تهران از داده های آلودگی هوا برای ایستگاه های اقدسیه، شهرداری منطقه 11 و شهرداری منطقه 16 برای سال های 2008 و 2009 استفاده گردید. هم چنین، داده های چهار بار در روز شامل فشار سطح دریا، مؤلفه های باد مداری و باد نصف النهاری و ارتفاع ژئوپتانسیل از NCEP/NCAR با قدرت تفکیک 5/2 x 5/2 درجه به کار گرفته شد. ابتدا با استفاده از شاخص استاندارد آلودگی هوا (PSI) روزهای بسیار آلوده استخراج گردید و جهت تحلیل همدید شرایط جوی انواع نقشه های ترکیبی برای روز اوج آلودگی به همراه نقشه 24 ساعت قبل تهیه و تولید گردید و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در ادامه برای تعیین منشأ ذرات معلق( (PM10در روزهای آلوده، مدل HYSPLIT در ترازهای ارتفاعی 10، 1500 و 5000 متری به روش پسگرد اجرا شد و در مرحله نهایی تصاویر ماهواره ای Terra از سنجنده ی MODIS با قدرت تفکیک 1 x 1 کیلومتر برای روزهای آلوده تهیه و تفسیر گردیدند. یافته های تحقیق تحلیل همدید بیانگر آن است که در روزهای پنجم آوریل و بیست وپنجم مارس، عمیق شدن ناوه موج غربی سبب انتقال گرد و غبار از عراق به به سوی ایران و افزایش غلظت PM10 در شهر تهران گردیده است. در خروجی های مدل HYSPLIT در پنجم آوریل منشا آلودگی و ذرات معلق بخشهای مرکزی عراق بوده در حالی که در بیست و پنجم مارس منشا آلودگی و ذرات معلق جنوب، مرکز و شمال عراق بوده است. در نهایت، تصاویر ماهواره ای Terraوجود گرد و غبار از جانب کشور عراق برای پنجم آوریل و بیست و پنجم مارس را به خوبی نشان می دهد.

کلمات کلیدی