بزه کاری و عوامل آن از مقوله های مورد توجه پژوهشگران ایرانی بوده است. محور پژوهش ها در درجه اول بررسی عوامل خانوادگی و در درجه دوم تحلیل عوامل اجتماعی و نیز شخصیتی بوده است (نظیر روزبهانی، 1378 ؛ اسماعیلی، 1373 ؛ امانت، .( 1373 ؛ صدفی، 1372 ؛ سرابندی، 1376 و جلیلی، 1372 به طور کلی یافته های پژوهش ها در اغلب موارد عامل های گسسته، کاهش انسجام خانوادگی، کاهش حمایت خانوادگی، طلاق والدین و درگیری های پدر و مادر را به عنوان عامل عمده بزه کاری شناسایی کرده اند. برخی پژوهش ها هم - گاه با دیدی جامع نگر و گاه با دیدی سطحی- تقریباً تمام عوامل خانوادگی، اجتماعی، آموزشی و فرهنگی و اقتصادی را کم و بیش در وقوع بزه کاری نوجوانان دخیل دانسته اند و در برخی از گزارشها با نگاه جزییتر تأثیر عواملی نظیر ابعاد ساختاری نظم در خانواده (چلپی و روزبهانی، 1380 ) ب یسوادی و فقر اقتصادی والدین (قریشی زاده و حسینی، 1379 ) نقش دوستان و تدین فردی (احمدی، خواجه نوری و موسوی، 1388 ) و (مشکانی و مشکانی، 1381 ) و خصوصیات روانی مشتمل بر عزت نفس،سطح تحمل ناکامی در (انصاری نژاد، 1391 ) به اثبات رسیده است. پژوهش ها به مدرسه، نه به عنوان یک عامل احتمالاً موثر در بزه کاری و بلکه به عنوان یک عامل پیشگیری از بز هکاری نگریست هاند و در تحلیل نتایج به این مسأله رسیده اند که مدارس نقش پیشگیرانه خود را به خوبی ایفا نکرده اند. کمتر پژوهشی است که به نقش وقایع مدرسه ای در ایجاد یا تقویت رفتارهای نابهنجار و بزهکارانه توجهی کرده باشد. یعنی از عوامل ژنتیکی، خانوادگی، اجتماعی، رسانه ها و مانند آن یاد شده است، اما از مدرسه به عنوان عامل بازدارنده نام برده شده است (شامبیانی، 1370 ). واقعیت هم این است که جایگاه واقعی مدرسه باید جایگاه بازدارندگی از بزه کاری و نه عامل ایجاد یا تقویت رفتارهای بزهکارانه باشد. اما احتمالاً به علت وجود نشانه هایی در نقش مدرسه در تقویت بزه کاری، شاهد نوع دیگری نگاه به عوامل بزه کاری هستیم. احتمالی ایجاد یا تقویت بزه کاری توجه شده است. مثلاً بر اساس نگراوی « عامل » به عنوان یک « مدرسه » در این نگاه به 1380 )، عامل های شکست تحصیلی، تنبیه در مدرسه و رو شهای تربیتی نامطلوب در ایجاد نابهنجاری های نوجوانان ) نقش آفرین هستند و بر اساس فاضلی نیا ( 1380 ) نیز شکست تحصیلی و برخورد نامناسب اولیای مدرسه تأثیر معناداری در ایجاد نابهنجاریها داشته اند. در این پژوهش بر نقش شرایط و عوامل مدرسه ای که احتمالاً زمینه ساز سوق دادن اطفال به بزه کاری و در تبدیل آن ها به بزه کاران نوجوان موثر بوده اند، تاکید شده و در همین راستا مقوله های زیر مورد بررسی واقع شده است. -1 شرایط خانوادگی و نوع ارتباط خانه و مدرسه دوره ابتدایی بزه کاران نوجوان -2 محیط فیزیکی مدرسه ابتدایی بزه کاران نوجوان 3- جو روانی و نیروی انسانی مدرسه -4 عوامل موثر بر ایجاد بزه کاری از نظر خود ایشان

کلمات کلیدی