دامداران ایرانی به طور سنتی مراتع خود را برای تولید محصولات متعدد دام مانند شیر، پشم و بره¬زایی (شیردوشی) استفاده می کنند. در سال های اخیر روش تولید گوشت به عنوان تنها محصول (بره پی) در حال گسترش است. در این تحقیق دو روش استفاده از مراتع از نظر اثر آنها بر روی شرایط مراتع و منافع اقتصادی برای دامداران مقایسه شد. با انجام بازدید های صحرایی، تاج پوشش، تولید، وضعیت و گرایش مرتع و تنوع گونه ای در دو روش بهره برداری اندازه گیری شد. علاوه بر این، وزن دام، تولید شیر و گوشت، هزینه صرف شده برای مدیریت دام و مدت فعالیت¬های شبانه¬روزی دام¬ها در دو مرتع اندازه گیری و بین دو روش بره پی و مقایسه شد. نتایج نشان داد که تنوع گونه ای و تولید مرتع در روش شیردوشی بالاتر است اما تولید گوشت در روش بره پی بیشتر بود. هزینه مدیریت دام در مرتع در روش شیردوشی بیشتر بود. در هرشبانه¬روز دام، در روش شیردوشی 13 ساعت و در روش پره پی 17 ساعت برای پیاده روی و چرا وقت صرف کرد، که منجر به آسیب بیشتر به خاک و پوشش گیاهی در سایت بره¬پی شد. روش بره¬پی به دلیل شدت چرای بالاتر باعث اثرات منفی بیشتر در اکوسیستم مرتع می شود، امّا سود بالاتر (38%) و مدیریت آسان تر دام سبب تشویق دامداران به استفاده از این روش در آینده خواهد شد. بنابراین، مطالعات آینده باید به منظور یافتن راهکار هایی جهت استفاده مناسب تر از مراتع تحت روش بره¬پی انجام شود.

کلمات کلیدی