گرد و غبار سیمان، آلوده کننده محیط زیست محسوب می شوند و می توانند باعث تغییراتی در ترکیب و تنوع پوشش گیاهی اراضی طبیعی اطراف شوند. برای بررسی صحت این مسئله در مراتع اطراف کارخانه سیمان بجنورد، نمونه برداری گیاهان در 4 مسیر مختلف با توجه به جهت باد غالب انجام شد. مسیر شرقی در جهت باد غالب و دارای بیشترین احتمال آلودگی بود، پس از آن جهات شمال، غرب و جنوب به ترتیب دارای بیشترین آلودگی بوند. آلاینده های سیمان باعث کاهش معنی دار تنوع و غنای گونه¬ای در جهت شرقی نسبت به جنوبی شد. شاخص ارزش اهمیت (IVI) بر اساس ترکم نسبی، پوشش نسبی و وفور نسبی گونه ها محاسبه شد و به عنوان مبنایی جهت بررسی مقاومت یا حساسیت گونه ها به آلاینده های مورد استفاده قرار گرفت. گیاهان با توجه به IVI ، میزان حضور و عدم حضور و فاصله از منبع آلودگی در دو مسیر دارای کمترین و بیشترین آلودگی به سه گروه تقسیم شدند. گونه های Artemisis khorasanica Podl، Bromus danthonia و Bromus tecterom به عنوان گونه های مقاوم و گونه های Aegilops sp، Alyssum desertorum Stapfو Eremopyrom sp (Ledeb.) Jaub. & Spach به عنوان گونه های نیمه حساس و گونه های Gundelia tournefortii L.، Noaea mucronata (Forssk.) Asch. & Schweinf. و Convolvulus dorycnium L. به عنوان گونه های حساس شناسایی شدند.

کلمات کلیدی