زرشکها (.Berberis Spp) گروه بزرگی از درختچههای خاردار همیشهسبز یا خزاندار متعلـق بـه خـانواده (Berberidaceae) هستند که به دلیل کاربردهای متعدد از قبیل مصارف خوراکی، خواص دارویی انـدام هـای مختلـف آن هـا در پزشـکی و بـه عنـوان گیاهان زینتی از اهمیت ویژهای برخوردارند. گونههای زرشک با توجه به تنوع زیادی کـه دارنـد، یکـی از ذخـایر تـوارثی گیـاهی ارزشمند کشورمان محسوب میشوند. یکی از اقدامات اولیه در رابطه با بهنژادی و بهبود کیفی محصول زرشک بیدانه، شناسایی و گردآوری انواع زرشکهای دانهدار میباشد. در پژوهش حاضر نه ژنوتیپ زرشک بومی ایران (زرشک بـی دانـه و هشـت ژنوتیـپ دانهدار) از لحاظ برخی خصوصیات فیزیکی شامل طول خوشه، تعداد حبه در خوشه، ابعـاد حبـه، تعـداد بـذور سـالم و سـقط شـده موجود در حبه، وزن صد حبه خشک، حجم صد گرم زرشک خشک، نسـبت گوشـت بـه بـذر، درصـد گوشـت و بـذور، درصـد رطوبت و شاخصهای رنگ مورد ارزیابی قرار گرفتند. درصد رطوبت میوه در ژنوتیپهای مورد بررسی بین 11تا 32 درصد متغیـر بود. از نظر رنگ میوه نیز ژنوتیپهای مورد بررسی در گروههای کاملا مجزا قرار گرفته و از رنگ قرمـز روشـن تـا آبـی و قهـوه ای تیره متغیر بودند. در مجموع میتوان اظهار نمود که ژنوتیپهای مورد بررسـی از نظـر خصوصـیات میـوه (رنـگ، ابعاد حبـه ، نسـبت گوشت به بذر و محتوای رطوبتی) تنوع قابل توجهی داشته و مواد ژنتیکی ارزشمندی جهت پژوهشهای اصلاحی آینـده در زمینـه بهبود خصوصیات کمی و کیفی زرشک دارا میباشند.

کلمات کلیدی