عنوان : ( بررسی حکم فقهی حرمت حفظ کتب ضلال )
نویسندگان: علی کشاورز , محمدتقی فخلعی ,
Full Textچکیده
در ﮐﺘﺎبھﺎی ﻓﻘﮫﯽ از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺗﺎ اﮐﻨﻮن ﺑﻪ ﺣﮑﻢ ﺣﺮﻣﺖ در ﺧﺼﻮص ﺣﻔﻆ ﺑﺮﺧﯽ ﮐﺘﺐ اﺷـﺎره ﺷـﺪه ﺗﻌﺒﯿﺮ ﻣﯽﺷﻮد. ھﺮﭼﻨﺪ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺿﻼل )و ھﺪاﯾﺖ( و اﺿﻼل )و اھﺘـﺪاء( «ﮐﺘﺐ ﺿﻼل» اﺳﺖ ﮐﻪ از آنھﺎ ﺑﻪ در ﻟﺴﺎن ﻓﻘﮫﺎ ﭼﻨﺪان روﺷﻦ ﻧﯿﺴﺖ اﻣﺎ وﻗﺘـﯽ از ﺣﺮﻣـﺖ ﺣﻔـﻆ )از ﺗﻠـﻒ( ﺳـﺨﻦ ﻣـﯽ ﮔﻮﯾﻨـﺪ ﻣﺮادﺷـﺎن ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از اﺳﺘﻤﺎع )و اﻃﻼع( از ﺳﺎﯾﺮ اﻗﻮال اﺳﺖ و ادﻟﻪای ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺧﺼﻮص آوردهاﻧﺪ ﻧﯿﺰ ﺑـﺎ ﺧﻠـﻂ ﺑﯿﻦ دو ﻣﻘﺎم اﺳﺘﻤﺎع )و اﻃﻼع( و ﻣﻘﺎم اﺗﺒﺎع، ﮔﻮﯾﺎ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ اﯾﻦ ﭘـﯿﺶ ﻓـﺮض اﺳـﺖ ﮐـﻪ ﺑـﯿﻦ اﺳـﺘﻤﺎع )و اﻃﻼع( ﺑﺎ اﺗﺒﺎع، ﻣﻼزﻣﻪ ﺟﺮﯾﺎن دارد و اﮔﺮ ﺟﻠﻮی اﺳﺘﻤﺎع ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد ﻗﻄﻌﺎً ﺟﻠﻮی اﺗﺒﺎع ﻧﯿﺰ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺧﻮاھـﺪ ﺷﺪ. ﻧﺘﯿﺠﻪ اﯾﻨﮑﻪ اوﻻً ادﻟﻪای ﮐﻪ ادﻋﺎ ﺷﺪه ھﻤﮕﯽ ﻗﺎﺻﺮ از اﺛﺒﺎت ﺣﮑﻤﯽ در ﺧﺼﻮص ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از اﺳﺘﻤﺎع اﺳﺖ، در ﺛﺎﻧﯽ ﺧﻠﻂ دو ﻣﻘﺎم، ﺟﺎﯾﺰ ﻧﯿﺴﺖ ﭼﺮاﮐﻪ ﺻﺮف اﺳﺘﻤﺎع ﻣﻨﺠﺮ ﺑـﻪ اﺗﺒـﺎع ﻧﻤـﯽ ﺷـﻮد و ﺑـﯿﻦ آن ھـﺎ ھﯿﭻﮔﻮﻧﻪ ﻣﻼزﻣﻪای وﺟﻮد ﻧﺪارد. ﻧﮫﺎﯾﺖ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ وﺟﻮد ﮐﺘﺎﺑﯽ ﭼـﻮن ﻗـﺮآن ﮐـﻪ از ﻃﺮﻓـﯽ ﺧـﻮد ﻣﺠﻤﻊ اﻻﻗﻮال اﺳﺖ و اﻧﺘﺨﺎب ﻗﻮل اﺣﺴﻦ ﺑﺮای اﺗﺒﺎع را ھﻢ از ﻣﯿﺎن اﻗﻮال ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﻋﮫﺪه اﻧﺴﺎن ﮔﺬاﺷﺘﻪ و ھﯿﭻ اﮐﺮاھﯽ در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ را روا ﻧﺪاﻧﺴﺘﻪ و از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ ﺑﺎ وﺟـﻮد ﻗـﻮل اﺣﺴـﻦ )ﻗـﻮل ﺧـﺪا( در آن ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻗﻮل ﻣﻌﯿﺎر، دﯾﮕﺮ ﺑﺤﺚ از اﺗﻼف ﮐﺘﺎب ﯾﺎ ﻣﻤﻨﻮﻋﯿﺖ اﺳﺘﻤﺎع ﻗﻮﻟﯽ، ﺑﯽﻣﻌﻨﺎﺳﺖ.
کلمات کلیدی
, ﺣﮑﻢ ﻓﻘﮫﯽ, ﺣﺮﻣﺖ ﺣﻔﻆ, ﮐﺘﺐ ﺿﻼل, اﺿﻼل
@article{paperid:1055418,
author = {کشاورز, علی and فخلعی, محمدتقی},
title = {بررسی حکم فقهی حرمت حفظ کتب ضلال},
journal = {فقه و اصول},
year = {2016},
volume = {47},
number = {103},
month = {February},
issn = {2008-9139},
pages = {119--141},
numpages = {22},
keywords = {ﺣﮑﻢ ﻓﻘﮫﯽ، ﺣﺮﻣﺖ ﺣﻔﻆ، ﮐﺘﺐ ﺿﻼل، اﺿﻼل},
}
%0 Journal Article
%T بررسی حکم فقهی حرمت حفظ کتب ضلال
%A کشاورز, علی
%A فخلعی, محمدتقی
%J فقه و اصول
%@ 2008-9139
%D 2016
