مهمترین نقش رسانه‌ها از جمله رسانه‌های نوشتاری، نقش آموزشی آن است. لزوم توجه به رسانه‌های نوشتاری در آموزش زبان و باروری فرهنگ جمعی، یکی از مسائلی است که اهمیت آن در عصر ارتباطات بدیهی است. متون مطبوعاتی از آنجا که با عموم مردم سخن می‌گویند از نگاه عامه مردم زبان معیار محسوب می‌‌شوند لذا نگارش صحیح، بیان ساده، شفافیت معنایی و پرهیز از جملات طولانی در انتقال پیام اساسی‌ترین ارکان نوشتار مطبوعاتی است. با توجه به نقش مهم رسانه‌ها در انتقال اطلاعات و توجه به آمار رو به ازدیاد فارسی آموزان، جهت فراگیری زبان فارسی، استفاده از رسانه‌های نوشتاری به عنوان یکی از منابع کمک آموزشی در کلاس‌های درس ضروری است. تاثیر زبان مطبوعات از جمله روزنامه‌ها و مجلات به عنوان یک منبع کمک موزشی برای غیر فارسی زبانان ایجاب می‌کند که این زبان تا حد ممکن ویراسته شود؛ اما متاسفانه در بسیاری از متون مطبوعاتی ساختار دستوری به درستی رعایت نمی‌شود. این مقاله در صدد پاسخ به این پرسش‌هاست: 1) میزان دشواری متون مطبوعاتی از نظر نحوی چگونه است؟ 2) آیا تفاوتی میان نشریات سراسری (روزنامه‌های کثیرالانتشار) و نشریات عامه پسند (مجلات) از نظر الگوهای نحوی وجود دارد؟ 3) متون مطبوعاتی تا چه حد مطابق با زبان فارسی معیار است؟ بدین منظور 1400 جمله بصورت تصادفی از 6 نشریه انتخاب شد. از میان نشریات سراسری (همشهری، جام جم، ایران) 700 جمله و از میان نشریات عامه پسند (خانواده سبز، روزهای زندگی، اطلاعات هفتگی) نیز 700 جمله، در موضوعات اجتماعی، ورزشی و حوادث انتخاب گردید. سپس جمله‌ها‌ی گزینش شده از این نشریات از منظر نحوی بطور جداگانه و بصورت آماری شناسایی و بررسی شد. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است در اکثر موارد تفاوت زیادی میان مجلات و روزنامه‌ها از نظر ساختار نحوی (جابجایی ارکان جمله، حذف سازه‌ها، طولانی بودن جمله‌ها، کاربرد جمله‌های مرکب و پیچیده) وجود ندارد. در نتیجه به نظر می‌رسد با توجه به بسامد بالای عناصر زبانی فوق الذکر در رسانه‌های نوشتاری اعم از روزنامه‌ها و مجلات مورد بررسی در این پژوهش، ساختار متون مطبوعاتی فارسی زبان چه از نظر واژگانی وچه از نظر دستوری نمی‌تواند سهم مناسبی در آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان داشته باشد. در پایان راهکارهایی برای اصلاح الگوهای نحوی در نشریات ارائه می‌شود.

کلمات کلیدی