چکیده : پایتخت و کلانشهرها کانون استقرار جمعیت، مراکز و تاسیسات، ساختار و سازمانهای سیاسی و اداری محسوب می شوند. در این میان، زیر ساخت های شهری مانند آب، برق،سوخت، حمل و نقل، خدمات اضطراری و ... از مهمترین عناصر کالبدی شهرمحسوب می شوند که نقش مهم خدمات رسانی برای جمعیت عظیم شهری را بر عهده دارند. به دلیل نیاز شدید شهروندان، سازمان ها و نهادها به خدمات این زیرساخت ها، بروز هر گونه اشکال در عملکرد مناسب این زیر ساخت ها و قطع یا اختلال جدی در عرضه خدمات، به سرعت بحران های شهری و چالش های سیاسی- امنیتی را ایجاد خواهد کرد. به همین دلیل است که حمله و تهاجم نظامی به زیر ساخت های شهری از جمله اولین و مهمترین برنامه های کشور مهاجم برای به زانو درآوردن کشور هدف محسوب می شود. علاوه بر این، آسیب پذیری زیاد اینگونه زیر ساخت ها در مقابل حملات تروریستی و فضای ناامنی شدیدی که حمله به اینگونه مراکز و تاسیسات در جامعه ایجاد می کند، آنها را به اهدافی جذاب برای گروههای تروریستی تبدیل کرده است. از اینرو، در مقطع زمانی که تروریسم و ناامنی به پدیده ای فراگیر و جهانی تبدیل شده است؛ بر مبنای اصل تقدم پیشگیری در مدیریت بحران، لازم است مجموعه عناصر و اجزاء زیر ساخت های مهم و حیاتی شهری در پایتخت و کلانشهرها در قالب پیوست امنیتی به دقت مورد بررسی، تجریه و تحلیل و ارزیابی قرار گیرد. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه ای به بررسی این سوال می پردازد که زیرساخت های شهری حیاتی و حساس کلانشهر تهران کدامند و اینگونه زیر ساخت ها در مقابل تهدیدات مختلف نظامی و تروریستی تا چه میزان آسیب پذیر هستند. یافته های پژوهش نشان می دهد، بسیاری از عناصر و اجزاء زیرساخت های شهری در کلانشهر تهران، در مقابل حملات نظامی و به خصوص تروریستی در معرض آسیب پذیری هستند و از اینرو ضرورت دارد در اولین فرصت پیوست امنیتی برای زیرساخت های کلانشهر تهران تدوین شود.

کلمات کلیدی