ترکیبات مشتق شده از گیاهان، طی قرنها به دلیل داشتن فعالیت ضدمیکروبی، استفاده های دارویی داشته اند. در این پژوهش اثر ضدباکتریایی روغن کرچک دو واریته اصفهان و مشهد روی استافیلوکوکوس اورئوس، اشریشیا کلی و لیستریا اینوکوآ مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور از روش انتشار دیسک و کمترین غلظت بازدارندگی (MIC) و کشندگی (MBC) به روش براث میکرودایلوشن استفاده شد. روغن کرچک توسط دستگاه سوکسله با حلال نرمال هگزان استخراج و به وسیله دسیتگاه GC/MS مورد تحلیل قرار گرفت. براساس رقتهای تهیه شده، MIC روغن های کرچک روی باکتریهای مورد آزمایش بین %25-12.5 بود، به غیر از روغن کرچک واریته اصفهان که روی اشریشیا کلی بین %12.5-6.25 برآورد شد. در آزمون MBC هر دو واریته در غلظت %100 موجب غیرفعال شدن باکتری ها شدند. بر مبنای تجزیه و تحلیل GC/MS بیشترین مقدار اولئیک اسید مربوط به روغن کرچک واریته اصفهان بود. همچنین ریسینویئک اسید به مقدار %1/307 جنتیسیک اسید %0.597 و پالمیتیک اسید %1.949 که در روغین کرچک واریته اصفهان موجود، اما روغن کرچک واریته مشهد فاقد این ترکیبات بود. بر اساس نتایج مطالعه، روغن هر دو واریته کرچک بیشترین اثر ضدباکتریایی را روی اشریشیا کلی داشتند، اما در مجموع خاصیت ضدباکتریایی واریته اصفهان در مقایسه با واریته مشهد قویتر برآورد شد. به نظر می رسد، وجود ترکیبات فنلی، کامفوری و اسیدهای چرب غیراشباع از مهمترین عوامل بازدارندگی بیشتر روغن کرچک واریته اصفهان روی اشریشیا کلی می باشد با توجه به خاصیت ضدمیکروبی روغن کرچک، می توان از این ترکیب به عنوان یک نگهدارنده و آنتی بیوتیک طبیعی در صنایع غذایی استفاده نمود.

کلمات کلیدی