عنوان : ( تحمل به یخ زدگی گونه های علف چمنی تحت شرایط کنترل شده )
نویسندگان: احمد نظامی , محمدجواد احمدی لاهیجانی , کوروش شجاعی نوفرست , جواد رضائی , سید فاضل فاضلی کاخکی ,
Full Textچکیده
چکیده سابقه و هدف: تنش سرما یکی از مهمترین عوامل محدود کننده رشد علفهای چمنی در مناطق معتدله است. تحمل به تنش سرما بین گونهها و جنسهای مختلف گیاهی و مناطق مختلف، متفاوت است. علفهای چمنی به دلیل کاربرد گسترده در زیباسازی فضاهای سبز، تغذیه دامها و کنترل فرسایش، از اهمیت زیادی برخوردارند. بین گونههای مختلف علفهای چمنی نیز تفاوت زیادی از نظر تحمل به سرما مشاهده شده است. پژوهشگران از صفتهای معتددی از جمله دمای 50 درصد کشندگی، میزان نشت الکترولیتها، ارتفاع و سطح برگ گیاه برای شناسایی گونههای متحملتر به سرما بهره جستهاند. به دلیل وجود اطلاعات کم در مورد تحمل به سرمای علفهای چمنی، این پژوهش با هدف شناسایی گونههای متحملتر علفهای چمنی به تنش سرما با استفاده از برخی صفات فیزیولوژیک و ریخت شناسی صورت گرفت. مواد و روشها: به منظور ارزیابی تحمل به یخزدگی چند گونه علف چمنی در شرایط کنترل شده، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1388 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل شش نوع علف چمنی از گونههای لولیوم، فستوکا و برموداگراس 1 درجه سانتیگراد) بودند. بذرها در اواسط مهرماه در / 19 - با فواصل 5 / و 14 دمای یخزدگی (صفر تا 5 4 - گلدان های پلاستیکی به قطر 10 سانتیمتر کشت شدند. به منظور ایجاد خوسرمایی، گیاهچهها تا مرحله 6 برگی در محیط طبیعی رشد یافتند. گلدان ها، 24 ساعت قبل از تیمار سرما آبیاری و سپس به فریزر ترموگرادیان ،LT منتقل شدند. صفاتی از جمله پایداری غشای سلولی طوقه و برگ، درصد بقاء، وزن خشک بوته، 50 و تعداد پنجه مورد ارزیابی قرار گرفتند. RDMT50 یافته ها: تنش یخزدگی باعث کاهش معنیدار درصد بقاء علفهای چمنی شد. اغلب علفهای چمنی قادر به تحمل دمای 15 - درجه سانتیگراد بودند، ولی با افزایش میزان سرما درصد بقاء آنها کاهش یافت، بهطوری که، 16 - درجه سانتیگراد گیاهان کلیه گونه های علفهای چمنی از بین رفتند. با این وجود، درصد بقا / در دمای 5 بسته به نمونههای مورد مطالعه متفاوت بود، بهطوری که، گیاهان نمونه کالیفرنیا و استارلت در دمای 12 - درجه سانتیگراد حدود 50 درصد بقا داشتند، در حالیکه، درصد بقا گیاهان نمونه فستوکا مسترپیس در این دما حدود -13/ 15 درصد بود. بهطور کلی، درصد پایداری غشای سلولی طوقه بیشتر از برگ بود، بهطوریکه، در دمای 5 درجه سانتیگراد پایداری غشای سلولی طوقه بیش از 60 درصد مشاهد شد، اما بههر حال، در دماهای بیش از -15 درجه سانتیگراد این شاخص برای هر دو به صفر رسید. تعداد پنجه و وزن خشک گیاهان در پایان دوره بازیافت نیز به طور معنیداری تحت تأثیر تیمارهای دمایی قرار گرفت و با کاهش دما از میزان آنها کاسته شد. با درصد بقاء مشاهده (LT بین دمای کشنده 50 درصد گیاهان ( 50 (r=-0/ همبستگی بسیار معنیداری (** 98 علف چمنی برموداگراس بیشترین و علف چمنی پوآ پرانتیس میدوگراس کمترین ،LT شد. بر اساس شاخص 50 میزان تحمل به سرما را داشتند، در صورتی که، علف چمنی فستوکا استارلت براساس دمای کاهنده 50 درصد بیشترین توانایی رشد مجدد در دوره بازیافت را از خود نشان داد. ،(RDMT وزن خشک گیاه ( 50 درصد بقاء و شاخص پایداری ،RDMT50 ،LT نتیجهگیری: در مجموع، بهنظر میرسد که شاخصهای 50 غشای سلولی شاخصهای مناسبی در تعیین تحمل به تنش یخزدگی علفهای چمنی باشند. همچنین، بر اساس نتایج، علفهای چمنی برموداگراس و فستوکا استارلت به عنوان گونههای متحمل به سرما شناخته شدند.
کلمات کلیدی
, RDMT50 , LT واژه های کلیدی: پایداری غشای سلولی, تنش سرما, درصد بقاء, 50
@article{paperid:1056482,
author = {نظامی, احمد and احمدی لاهیجانی, محمدجواد and شجاعی نوفرست, کوروش and رضائی, جواد and فاضلی کاخکی, سید فاضل},
title = {تحمل به یخ زدگی گونه های علف چمنی تحت شرایط کنترل شده},
journal = {پژوهش های تولید گیاهی},
year = {2016},
volume = {23},
number = {1},
month = {May},
issn = {2322-2050},
pages = {89--106},
numpages = {17},
keywords = {RDMT50 ،LT واژه های کلیدی: پایداری غشای سلولی، تنش سرما، درصد بقاء، 50},
}
%0 Journal Article
%T تحمل به یخ زدگی گونه های علف چمنی تحت شرایط کنترل شده
%A نظامی, احمد
%A احمدی لاهیجانی, محمدجواد
%A شجاعی نوفرست, کوروش
%A رضائی, جواد
%A فاضلی کاخکی, سید فاضل
%J پژوهش های تولید گیاهی
%@ 2322-2050
%D 2016
