نماتودهای بیمارگرPoinar Heterorhabditis bacteriophora و Weiser Steinernema carpocapsae از عوامل مهم کنترل بیولوژیک آفات به¬شمار می¬روند. این دو گونه به¬ترتیب با باکتری¬های Xenorhabdus nematophila و Photorhabdus luminescens دارای رابطه¬ی همزیستی می¬باشند. باتوجه به رابطه¬ی منحصر بفرد نماتودهای H. bacteriophora و S. carpocapsae با باکتری¬های P. luminescens و X. nematophila، شناخت واکنش¬های دفاعی آفت نسبت¬به نماتود منوزنیک (لارو طبیعی نماتود همراه با باکتری)، باکتری همزیست و نماتود آگزنیک (نماتود عاری از باکتری) می¬تواند در تولید بهینه¬ی این نماتودها مؤثر باشد. در بررسی جاری، ابتدا واکنش¬های دفاع سلولی لاروHübner Spodoptera exigua در مواجه با دو گونه نماتود مذکور ارزیابی شد. نتایج، حاکی از عدم شناسایی گونه¬ی S. carpocapsae توسط سیستم ایمنی میزبان بود، درحالی¬که لاروهای عفونت¬زای H. bacteriophora به¬عنوان عامل خارجی شناسایی شدند. به¬دلیل گریز نماتود S. carpocapsae از سیستم ایمنی میزبان، تلاش شد در آزمایش¬های تکمیلی، دفاع سلولی لارو S. exigua در سه سطح نماتود منوزنیک، باکتری همزیست و نماتود آگزنیک در فواصل زمانی مشخص بررسی گردد. تعداد کل سلول¬های خونی در تیمار نماتود منوزنیک، نماتود آگزنیک و باکتری همزیست به¬ترتیب بعد از 12، 4 و 8 ساعت پس از تزریق به بیشترین حد خود رسید. نتایج این بررسی، مؤید آن بود که نماتود منوزنیک دارای بیشترین توان برای غلبه¬بر سیستم ایمنی میزبانش است، در حالی¬که نماتود آگزنیک ضعیف¬ترین عامل می¬باشد. در بین سه تیمار مذکور، بیش¬ترین تعداد سلول¬های خونی در لارو تیمار شده با نماتود آگزنیک مشاهده شد، دلیل این امر می¬تواند عدم وجود باکتری همزیست ¬باشد. نتایج حاصل از شمارش تفرقی سلول¬های خونی نشان داد تعداد گرانولیست¬ها در لارو تیمار شده با نماتود منوزنیک، آگزنیک و باکتری همزیست به¬ترتیب در 8، 2 و 4 ساعت پس از تزریق به بیش¬ترین مقدار خود رسید. نتایج این بررسی نشان¬دهنده¬ی اثر سینرژیستی نماتود و باکتری همزیستش در غلبه¬بر سیستم ایمنی میزبان خود می¬باشد.

کلمات کلیدی