عنوان : ( شاخص های های فشار جو و اقلیم ایران )
نویسندگان: رضا دوستان , بهلول علیجانی ,
Full Textچکیده
تعیین شاخص های اقلیمی و مطالعه پیوند از دور از روش های مهم در راستای هدف علم اقلیم شناسی همدید می باشد. مهم ترین این شاخص ها برای اقلیم ایران کدامند؟ برای این هدف، داده های رقومی روزانۀ ارتفاع ژئوپتانسیل برای سطوح مهم جوی از مرکز ملی پیش بینی محیطی و تحقیق جوی آمریکا برای دورۀ 63 ساله(1948-2010) و داده های روزانۀ دما و بارش برای 43 ایستگاه دیده بانی همدید در دورۀ 30 ساله( 1977-2008) از هواشناسی ایران دریافت شد. با استفاده از روش تحلیل مؤلفۀ اصلی، شاخص های مهم جوی در محدودۀ جغرافیایی 10 تا 70 درجه عرض شمالی و 10 تا 80 درجه طول شرقی برای نیمه سرد سال (پاییز و زمستان)شناسایی و با روش همبستگی، چگونگی و اهمیت هر کدام از این شاخص ها در اقلیم ایران تعیین گردید. نتایج نشان داد، هفت شاخص جوی در نیمه سرد سال در محدودۀ جغرافیایی مطالعه وجود دارند و مهم ترین آنها برای اقلیم ایران به ترتیب از شروع فصل سرما تا اواسط ماه نوروز شامل، شاخص آسیای مرکزی، سیبری شمالی، اروپای غربی، آناتولی و مدیترانۀ غربی می باشند. بیشترین تأثیر را شاخص ها بر اقلیم دمایی ایران دارند و تأثیر بارشی آنها به شکل ناحیه ای می باشد. بالاترین ارتباط بارشی را ساحل دریای خزر با شاخص آسیای مرکزی و اسکاندیناوی – مرکز آسیا به ترتیب در پاییز و زمستان وکل ایران با شاخص مدیترانۀ غربی دارند. بنابراین با توجه به اصل تابلر در جغرافیا، مراکز و شاخص های مهم جوی اقلیم ایران در محدودۀ های نزدیک به ایران استقرار داشته و اهمیت آنها بیش از شاخص های اقلیمی در فاصله خیلی دور می باشد.
کلمات کلیدی
, شاخص اقلیمی, پیوند از دور, اقلیم ایران
@article{paperid:1058607,
author = {دوستان, رضا and بهلول علیجانی},
title = {شاخص های های فشار جو و اقلیم ایران},
journal = {جغرافیا و توسعه},
year = {2017},
volume = {14},
number = {45},
month = {January},
issn = {1735-0735},
pages = {67--92},
numpages = {25},
keywords = {شاخص اقلیمی، پیوند از دور، اقلیم ایران},
}
%0 Journal Article
%T شاخص های های فشار جو و اقلیم ایران
%A دوستان, رضا
%A بهلول علیجانی
%J جغرافیا و توسعه
%@ 1735-0735
%D 2017
