عنوان : ( تحلیل فضایی- زمانی امواج گرمایی خراسان رضوی )
نویسندگان: معصومه صانعی , سلیمان صادقی , رضا دوستان ,
Full Textچکیده
امواج گرمایی یکی از پدیده های طبیعی و ذاتی اقلیم در مناطق مختلف جهان می باشند، که فراونی ظهور آن ها در نتیجه نوسانات آب و هوایی کره زمین در سال های اخیر همانند سایر پدیده های حدی اقلیم افزایش دارد. این رخداد اقلیمی اثرات منفی برروی کشاورزی، آتش سوزی جنگل ها و مراتع، منابع آبی، مصارف انرژی و سلامت انسان دارد. در این ارتباط هدف این تحقیق بررسی و تحلیل مکانی و زمانی وقوع امواج گرمایی در مقیاس سالانه ،فصلی و ماهانه در استان خراسان رضوی بوده تا دید فضایی و زمانی کاملی از توزیع این رخداد و مدیریت ریسک این پدیده اقلیمی ایجاد گردد. بنابراین داده دمای حداکثر روزانه برای10 ایستگاه سینوپتیک استان در دوره آماری 1987 تا 2010 از سازمان هواشناسی ایران استفاده گردید. به منظور تعیین امواج گرمایی از شاخص صدک 95 استفاده وضمن تعیین آستانه دمایی، روزهای با تداوم 3 روز و بالاتر به عنوان موج گرما تعیین شد. این کار در سه مقیاس سالانه، فصلی و ماهانه برای هر ایستگاه به طور جداگانه انجام و فراوانی وقوع در هر ایستگاه مشخص گردید. نتایج حاکی است در مقیاس سالانه به ترتیب ایستگاه سرخس، سبزوار، گناباد و کاشمر ازآستانه های دمایی بالاتری برخورداربوده، اما به ترتیب کاشمر، سرخس، تربت حیدریه بیشترین موج گرما را تجربه کرده اند. از نظر زمانی، امواج گرمایی در اکثر ایستگاه ها روند افزایشی داشته و این روند در مشهد و سرخس با شیب 4/0 بیشترین افزایش را دارد. درمقیاس ماهانه امواج گرمایی در هرایستگاه ودرهرماه آستانه های دمایی متفاوت می باشدکه این به خاطرتنوع جغرافیایی سرزمین خراسان مانند وجودآب وهوای کویری و گرم دربخش جنوبی و معتدل کوهستانی در شمال استان وبه طورپراکنده درمرکز، دوری ازدریاها، ووزش بادهای مختلف موجب گوناگونی آب و هوا و تفاوت دما درمناطق مختلف آن گردیده است.بررسی ها نشان داد که درهرایستگاه به ترتیب ماه جولای ایستگاه های سرخس و سبزوار از بیشترین آستانه های دمایی برخوردارند،اما ایستگاه های کاشمر و نیشابوربیشترین موج گرما را تجربه کرده اند.در ماه آوریل ایستگاه های قوچان و گلمکان از کمترین آستانه های دمایی برخوردارمی باشند که در بررسی فضایی ایستگاه های سرخس،تربت جام، تربت حیدریه کمترین امواج گرمایی را تجربه کرده اند. دربررسی فصلی امواج گرمایی مشخص گردیدکه درفصل بهارو تابستان سرخس و سبزوار بیشترین، و قوچان و تربت حیدریه کمترین آستانه های دمایی رابه خود اختصاص داده اند.که در فصل بهار نواحی شمالی و شرقی استان کمترین موج گرما ودر فصل تابستان ایستگاه های مشهد،تربت حیدریه و کاشمربیشترین موج گرمایی را تجربه کرده اند.
کلمات کلیدی
, امواج گرمایی, تحلیل فضایی- زمانی, شاخص صدک, خراسان رضوی
@article{paperid:1058615,
author = {صانعی, معصومه and صادقی, سلیمان and دوستان, رضا},
title = {تحلیل فضایی- زمانی امواج گرمایی خراسان رضوی},
journal = {سرزمین},
year = {2015},
volume = {12},
number = {47},
month = {December},
issn = {1735-2525},
pages = {17--32},
numpages = {15},
keywords = {امواج گرمایی، تحلیل فضایی- زمانی، شاخص صدک، خراسان رضوی},
}
%0 Journal Article
%T تحلیل فضایی- زمانی امواج گرمایی خراسان رضوی
%A صانعی, معصومه
%A صادقی, سلیمان
%A دوستان, رضا
%J سرزمین
%@ 1735-2525
%D 2015
