آموزش الفبا از مهمترین و اساسیترین گامهای یادگیری زبان به شمار می رود و همواره درزبانهای مختلف از سن ورود به دبستان انجام میشود و در هر جامعه زبانی از روشهای متعددی در این زمینه استفاده میکنند تا به نتیجه مطلوب برسند. در این راستا فرهنگهای الفبا نیز به زبانهای متفاوت تهیه و تولید شده است. از آنجا که مخاطبین اصلی این گونه فرهنگها کودکان هستند ، نویسندگان و مولفین آنها سعی میکنند تا از روشها و ابزارهای مرتبط با این گروه سنی بهره برند. از مهمترین مدلهای یادگیری ، آموزش به روش بصری است که بالاخص برای گروه سنی کودکان بسیار مورد استفاده قرار میگیرد. یکی از تکنیک های اساسی در این روش استفاده از تصاویر است. از بعد روانشناسی ارتباط تنگاتنگی بین رویت یک تصویر و به خاطرسپاری آن وجود دارد. تصاویری که با دیدن عکس و تصویر درذهن نقش میبندد از بسیاری جهات به تصاویری شباهت دارند که با دیدن دنیای واقعی درذهنمان ایجاد میشوند. فرهنگهای تصویری متعددی در سطح الفبا و لغت در زبانهای مختلف طراحی و تدوین شدهاند. متاسفانه فرهنگهای موجود در زبان فارسی به خصوص درحوزه الفبا یا تصویری نیستند و یا تصاویر به کار رفته ملموس نبوده و فاقد جذابیت لازم اند. از این رو پژوهش حاضر به تهیه و تدوین فرهنگ الفبایی تصویری در زبان فارسی پرداخته است. روش کار بدین صورت است که گونههای مختلف حروف الفبا را بر پایه واژه ای که در آن به کار رفته اند انتخاب کرده به نحوی که تصویر موردنظر ، این حروف را در درون خود جای دهد و از مجموعه این تصاویر فرهنگی تهیه شده که بطور اخص برای نیاز کودکان،پیش از ورود به دبستان استفاده شود. لازم به ذکر است که تصاویر واژههای استفاده شده علاوه بر جذابیت لازم ) دارا بودن طرح و رنگ مناسب این گروه سنی ( ، عینی وملموس هستند تا به درک کودک از واژه و در نهایت حرف مورد نظر خللی وارد نشود.همچنین از واژههای بومی و غیر بومی استفاده شده است تا چنانچه در آموزش زبان فارسیبه کودکان و یا افراد بزرگسال به عنوان زبان دوم و خارجه به کار رود ، تصاویر استفاده شده نامأنوس و ناآشنا نباشند. بعلاوه سعی بر آن شد تصاویر گونههای مختلف حروف الفبا ارائه گردد ؛ بدین معنا که برای حروفی که براساس جایگاه کاربرد در واژه ، گونه های نوشتاری متفاوتی دارند )مانند( به تعداد تفاوتهای نوشتاری شان ، طرحهای تصویری متفاوتی ارائه گردد.. تعدادی از تصاویر طراحی شده در چند مهد کودک و پیش دبستانی درسطح شهر مشهد جهت آموزش حروف الفبا بر روی 48 آزمودنی 6- 5 ساله ) شامل 27 دخترو 21 پسر ( استفاده گردید.نتایج بدست آمده نشان داد که رائه فرهنگ تصویری می تواند درامر یادگیری حروف الفبا تسهیل ایجاد کرده و حتی زمان یادگیری را نسبت به روشهایی که امروزه به کار می رود ، تسریع بخشد.

کلمات کلیدی