افزایش سطوح پلاسمایی LDL و آپوپروتئین اصلی آن (ApoB) به علت تشدید رسوب کلسترول در دیواره عروق یک پدیده آتروژنیک می باشد و خطر آتروسکلروز را افزایش می دهد. از طرفی HDL و آپوپروتئین اصلی آن (ApoA1) به عنوان عوامل آنتی آتروژنیک مطرح می باشند، چرا که در فرایند انتقال معکوس کلسترول از سلول ها به کبد نقش دارند و از این طریق در پیشگیری از بیماری آتروسکلروز مفید و مؤثر می باشند (مان و همکاران، 2013؛ صفرزاده و همکاران، 2013). در این تحقیق تأثیر هشت هفته بازتوانی قلبی عروقی بر سطوح این ریسک فاکتورها در مردان میانسال مبتلا به آتروسکلروز پس از CABG مورد بررسی قرار گرفت. روش شناسی آزمودنی ها شامل 20 مرد میانسال بودند که به شیوه در دسترس انتخاب و به دو گروه کنترل (10 نفر، سن:8/4±1/55 سال، قد:5/3±7/173 سانتیمتر، وزن:7/5±5/81 کیلوگرم) و تجربی (10 نفر، سن: 1/5±9/54 سال، قد: 6/3±6/174 سانتیمتر، وزن: 6±6/80 کیلوگرم) تقسیم شدند. معیارهای ورود به پژوهش علاوه بر تجربه سکته قلبی و CABG شامل عدم استعمال دخانیات و عدم ابتلا به دیابت و سایر بیماری های قلبی عروقی و مصرف داروهای مشابه به این بیماری ها بود. پس از تست ورزش و تعیین خطر افراد، برنامه بازتوانی به مدت هشت هفته (سه جلسه در هفته) در گروه تجربی تحت کنترل پزشک (کنترل کامل فشار خون و الکتروکاردیوگراف قلب) و به صورت هوازی با شدت 11 تا 13 بر اساس مقیاس بورگ اجرا شد. مدت زمان هر جلسه تمرینی 90 دقیقه بود. اجزای تمرین در هر جلسه شامل گرم کردن (15 دقیقه)، کار روی تردمیل (15 دقیقه)، کار روی دوچرخه ثابت (15 دقیقه)، کار با کارسنج دستی (10 دقیقه)، سرد کردن (15 دقیقه) و آرام سازی روانی (15 دقیقه) بودند (ونگر و همکاران، 1999). خون گیری در حالت ناشتا (12 تا 14 ساعت) قبل و پس از برنامه تمرینی از ورید بازویی آزمودنی ها انجام شد و متغیرهای وابسته با روش الایزا اندازه گیری شدند. از آزمون تی وابسته برای بررسی تغییرات درون گروهی و از آزمون تی مستقل برای بررسی تغییرات بین گروهی در نرم افزار SPSS-15 استفاده شد. نتایج در گروه کنترل هیچ تغییر معنی داری در وزن و BMI و نیز سطوح ApoA1 و ApoB و نسبت ApoB به ApoA1 رخ نداد (P>0.05)، ولی در گروه تجربی وزن، BMI، ApoB و نسبت ApoB به ApoA1 کاهش معنی دار و ApoA1 افزایش معنی داری داشتند (P≤0.05).

کلمات کلیدی