بدریخت انگاری بدن (BDD) با یک اشتغال ذهنی شدید با نقص در ظاهر فیزیکی که به طور واقعی کم یا حتی ممکن است غیرقابل مشاهده باشد، تعریف می‌شود که نتیجه‌ی آن پریشانی و اختلال در عملکرد شغلی و اجتماعی است. هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر کاهش نشخوار فکری در افراد دارای نشانگان بدریخت انگاری بدن می‌باشد. این پژوهش از نوع مورد منفرد A-B-Aبا طرح خط پایه چندگانه و با پیگیری می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه‌ی مردان و زنان 18 تا 40 ساله دارای نشانگان بدریخت انگاری بدن که پس از دیدن اطلاعیه‌های طرح پژوهش به کلینیک روان‌شناختی دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه فردوسی در سال 1394 مراجعه کردند، بودند.روش نمونه‌گیری در این پژوهش نمونه‌گیری هدفمند بود و در مجموع 23 نفر به کلینیک مراجعه کردند که از میان آن‌ها سه نفر دارای نشانگان اختلال بدریخت انگاری بدن بودند که با استفاده از پرسش‌نامه بدریخت انگاری بدن ییل براون (BDD- YBOCS) و مصاحبه ساختاریافته انتخاب شدند. شرکت‌کنندگان پژوهش در موقعیت‌های خط پایه، جلسات زوج مداخله و یک ماه بعد از مداخله به خرده مقیاس نشخوار فکری در پرسش‌نامه سبک‌های پاسخ نولن هوکسما و مارو (1991) پاسخ دادند. درمان شناختی رفتاری نیز طی 14 جلسه اجرا گردید. تحلیل داده‌ها با استفاده از روش تحلیل دیداری نمودار، درصد بهبودی انجام شد. نتایج نشان داد که درمان شناختی رفتاری به طور معناداری نشخوار فکری را در شرکت‌کنندگان پژوهش هم در پایان درمان (مراجع اول با درصد بهبودی 54 و مراجع دوم با درصد بهبودی 52) و هم پیگیری (مراجع اول با درصد بهبودی 57 و مراجع دوم با درصد بهبودی 55) کاهش داد. بنابراین می‌توان بیان کرد که درمان شناختی رفتاری در کاهش نشخوار فکری افراد دارای نشانگان بدریخت انگاری بدن مؤثر است.

کلمات کلیدی