عنوان : ( ﺑﺮرﺳﻲ اﻫﻤﻴﺖ و ﻧﻘﺶ آﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ SEBAL در اﺳﺘﻔﺎده ﺑﻬﻴﻨﻪ از ﻣﻨﺎﺑﻊ آبﺣﻮزه های آﺑﺨﻴﺰ )
نویسندگان: محمدتقی دستورانی , سمانه پورمحمدی , سید علی محمد چراغی , محمدحسین مختاری ,
چکیده
ﻳﻜﻲ از ﺿﺮورﺗﻬﺎی ﻫﺮ آﺑﺨﻴﺰ ﺣﻮزه ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ح آن اﺳﺖ وزه . در ﻫﻤﻴﻦ راﺳﺘﺎ ﺗﺨﺼﻴﺺ ﻣﻘﺪاری از آب اﺳﺘﺤﺼﺎل ﺷﺪه در ﺣﻮزه ، ﺑﻪ ﻧﻴﺎز آﺑﻴﺎری ﻣﺤﺼﻮﻻت زراﻋﻲ ﺑﺎﻏﻲ و ﻧﻴﺰ ﭘﻮﺷﺸﻬﺎی ﮔﻴﺎﻫﻲ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺣﻮزه از ﻣﻮاردی اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺣﻔﻆ ﭘﻮﺷﺸﻬﺎی ﮔﻴﺎﻫﻲ و ﻧﻴﺰ ﭘﺎﻳﺪاری ﻛﺸﺎورزی درﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻲ ، ﺑﻪ دوام ﺧﺎک و ﺟﻠﻮﮔﻴﺮی از ﻓﺮﺳﺎﻳﺶ ﻧﻴﺰ ﻛﻤﻚ زﻳﺎدی ﻛﻨﺪ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺣﻀﻮر اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭘﻮﺷﺸﻬﺎی ﮔﻴﺎﻫﻲ آن و وﺳﻴﻊ ﻫﻢ در ﺳﻄﻮح ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ دﻗﻴﻖ ، ﻧﻴﺎز آﺑﻲ از ﻃﺮﻳﻖ روﺷﻬﺎی ﻣﺘﺪاول (ET) ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺗﺒﺨﻴﺮ و ﺗﻌﺮق اﻣﺮی دﺷﻮار و ﻏﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ. در ﻫﻤﻴﻦ راﺳﺘﺎ ﺑﻪ روﺷﻬﺎﻳﻲ ﻧﻴﺎز اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻧﻴﺎز آﺑﻲ ﮔﻴﺎﻫﺎن در ﻣﻘﻴﺎس وﺳﻴﻊ)ﺣﻮزه ( ﺑﻮده و ﻧﻴﺰ از دﻗﺖ ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻫﺪف از اراﺋﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻌﺮﻓﻲ و ﺑﻴﺎن ﻣﺰاﻳﺎی ﻧﺎم ﻳﻜﻲ از آﻟﮕﻮرﻳﺘﻤﻬﺎی ﺗﻮازن اﻧﺮژی ﺑﻪ (SEBAL) ﺳﺒﺎل اﺳﺖ ﻛﻪ اﻣﺮوزه ﻛﺎرﺑﺮد ﮔﻴﺎﻫﺎن زﻳﺎدی در ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻧﻴﺎز آﺑﻲ دارد .ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر اﺑﺘﺪا ﺑﻪ ﻣﻌﺮﻓﻲ روش اﻳﻦ ﭘﺮداﺧﺘﻪ و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ از ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎی ﻣﻮﻓﻖ اﻳﻦ آﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ دﻧﻴﺎ اﺷﺎره اﺳﺖ ﺷﺪه . ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﺮور ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻋﻠﻤﻲ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ و ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻋﺎﻳﺪ ﺷﺪه از ﻧﻬﺎﻳﺘﺎ ، ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮ روی اﻳﻦ آﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﺑﻪﺟﺎﻳﮕﺎه اﻳﻦ ﻣﺪل درﻣﺤﺎﺳﺒ ﻪ ﻧﻴﺎز آﺑﻲ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻛﺸﺎورزی و ﻣﺪﻳﺮﻳتﭘﻮﺷﺸﻬﺎی ﻣﺮﺗﻌﻲ و ﻧﻬﺎﻳﺘﺎ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﺣﻮزه اﺷﺎره اﺳﺖ ﮔﺮدﻳﺪه . ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻲ ﻫﺎ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ ﻛﻪآﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﺳﺒﺎل ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺻﺮﻓﻪ اﻗﺘﺼﺎدی ﺑﺎﻻ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺮ روﺷﻬﺎی ،ﻣﺘﺪاول ﻛﺎرآﻳﻲ ﺑﺎﻻﻳﻲ داﺷﺘﻪ وﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ درﻣﺪﻳﺮﻳﺖ آب و ﺳﻬﻤ ﺗﺨﺼﻴصﻲ از آب اﺳﺘﺤﺼﺎﻟﻲ ﺣﻮزه ﺑﻪ ﻧﻴﺎز آﺑﻲ ﮔﻴﺎﻫﺎن ﻫﻤﺎن ﺣﻮزه ﻧﻤﺎﻳﺪ اﻳﻔﺎ نماید.