در این پژوهش آرایش واژگانی در چهار گویش فارسی خوزستان، یعنی بهبهانی، دزفولی، شوشتری و هندیجانی از نظر رده شناسی بررسی شده است.چارچوب اصلی این پژوهش رده شناسی ارایش واژگان درایر است. دبیرمقدم در پژوهش خود 24 مؤلفه را در نظر گرفته است که 19 مورد انها برگرفته از مقاله درایر و بقیه مؤلفه ها برگرفته از پایگاه داده های وی هستند که امار مربوط به انها در اختیارش قرار گرفته است. در پژوهش حاضر نیز همین 24 مؤلفه درباره گویش های خوزستان بررسی و نتایج حاصل با منطقه اروپا- آسیا و همچنین جهان مقایسه شده اند. ابزار و روش جمع آوری داده ها پرسش نامه و گفت و گو و مصاحبه با گویش وران است. با تعداد سی گویش ور بومی این گویش ها مصاحبه شده و بعد از ثبت و ضبط مصاحبه ها و گفت و گوها، مطالب با دقت اوانویسی و سپس بر اساس مؤلفه های مورد نظر تحلیل شدند. در بررسی داده ها رفتار رده شناختی هر کدام از این گویش ها در مقایسه با زبان های اروپا-آسیا و همچنین زبان های دنیا از جهت دارا بودن مؤلفه های فعل پایانی و یا فعل میانی بررسی تحلیل شد. به طور کلی این چهار گویش هم در مقایسه با زبان های اروپا- آسیا و هم در مقایسه با زبان های دنیا، به رده فعل میانی قوی گرایش دارند؛ البته باید گفت که بر اساس آمار جدول ها، رفتار رده شناختی این گویش ها با رده بینابین(آمیخته) -که دبیرمقدم 1392 برای زبان های ایرانی پیشنهاد کرده است- هماهنگ است. درباره مؤلفه های رده شناختی مشترک و غیرمشترک هم باید گفت که در این چهار گویش مؤلفه های1، 9 و 11 غیرمشترک هستند و این گویش ها در 21 مؤلفه دیگر رفتار مشترک دارند.

کلمات کلیدی