به منظور ارزیابی آلایندگی فلزات سنگین جیوه (Hg)، ارسنیک (As) و کادمیوم (Cd) در رسوبات حوضه آبریز سفیدرود، تعداد 16 نمونه رسوب رودخانه¬ای برداشت شد. نمونه¬ها برای تعیین آنومالی عناصر Hg، As،Cd ، Fe و Mn مورد آنالیز قرار گرفتند. مقادیر Hg، Asو Cd درتمامی ایستگاه¬ها بیش از میانگین پوسته قاره¬ای و در برخی ایستگاه¬ها بیش از شیل مرجع می¬باشد. با تهیه نقشه پراکندگی آنومالی عناصر مورد نظر و مقایسه آن با لیتولوژی¬های موجود در منطقه مشخص شد، عوامل زمین¬شناسی و ترکیب رسوبات منطقه (از قبیل غلظت آهن و منگنز) نقش بارزی در تغییرات تمرکز این سه عنصر داشته¬اند. برای تعیین میزان آلودگی رسوبات، از شاخص آلودگی (CF) و زمین¬انباشت (Igeo) استفاده گردید. نتایج حاصل از محاسبه نشان-دهنده درجات مختلفی از آلایندگی جیوه، ارسنیک و کادمیوم در تمامی نمونه¬های رسوب می¬باشد. حدود 50% نمونه¬ها، دارای شاخص آلودگی بسیار بالا برای As و Hg هستند، بقیه نمونه¬ها نیز در محدوده آلودگی قابل توجه و متوسط قرار می¬گیرند. ازنظر شاخص زمین¬انباشت، در 70% نمونه¬ها، Hg وAs آلودگی متوسط تا شدید ایجاد کرده¬اند. 50% نمونه¬ها نیز نسبت به Cd شدیداً آلوده می¬باشند. ایستگاه¬های لوشان(1)، کیاشهر و سیاه¬رود(1) دارای بیشترین پتانسیل خطرزایی برای فلزسنگین جیوه، ایستگاه شیرین¬سو برای شبه¬فلز ارسنیک و سدمنجیل و سیاهرود(2) دارای بالاترین درجه آلودگی به عنصر کادمیوم می¬باشند.

کلمات کلیدی