در این پژوهش بازخورد فرایندهای زمین ساختی و سطحی بر یکدیگر، در ارتفاعات بینالود و دشت نیشابور مورد بررسی قرار گرفته است. برای دست یابی به این مهم از داده‌های توپوگرافی، داده‌های ثبت شده زمین لرزه‌ها، مربوط به مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران )مرکز مشهد( و اطلاعات به دست آمده از مشاهدات میدانی استفاده شده است. فرایندهای سطحی بر پیشروی گوه‌های زمین‌ساختی رانده شده در کمربندهای کوهزایی تأثیرگذار هستند. در مناطقی که فرایندهای زمین ساختی سبب تشکیل بلندی‌ها و افزایش شیب سطح زمین شده‌اند، فرایندهای سطحی سبب تعدیل ارتفاعات و مسطح کردن شیب‌ها می‌شوند و حجم زیادی از رسوبات آواری را به وجود می‌آورند که در پیشانی کمربند کوهزایی نهشته خواهند شد. این رسوبات به علت حجم و وزن زیاد به صورت مانعی از پیشروی گوه‌های راندگی به سوی جلو، جلوگیری می‌کنند و سبب افزایش نرخ تجمع تنش در آنجا می‌شوند. همچنین افزایش زاویه گسل ها در گوه‌های کوهزایی، لغزش به روی این گسل ها را سخت و گاه غیر ممکن می‌سازد. تشکیل گسل‌های بیرون از توالی و راندگی‌های برگشته را می‌توان نتیجه آزاد شدن چنین تنش‌های تجمع یافته‌ای در نظر گرفت. راندگی شمال نیشابور یک راندگی ثانویه است و به دلیل قطع کردن یال‌های چین‌ها و صفحه‌های راندگی دیگر، می‌توان آن را به عنوان یک راندگی بیرون از توالی در نظر گرفت. نتایج مطالعات به ما نشان می‌دهد که حجم زیاد رسوبات پالئوژن و نئوژن در حوضه پیشانی راندگی نیشابور مانع از پیشروی رشته کوه بینالود به عنوان گوه کوهزایی به سوی جلو )جنوب باختر( شده و رهایی نیروهای تجمع یافته حاصل از آن، گسل بیرون از توالی شمال نیشابور و راندگی های برگشته را ایجاد کرده است.

کلمات کلیدی