این مقاله به بررسی درون مایه "نگاه خیره" می پردازد. درون‏ مایه "نگاه خیره" از جمله مباحثی است که هم در آثار ادبی و فلسفی سارتر و هم در فلسفه فوکو مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله، باور این دو فیلسوف درباره قدرت "نگاه خیره" در نمایش‏نامه تمثیل گونه ی" در بسته" اثر ژان پل سارتر بررسی می‏شود. با واکاوی در تار و پود اجزای این نمایش‏نامه و با بکارگیری ابزارهایی که "نگاه خیره" در اختیار دارد و از آن طریق به هستی دیگری عینیت می‏بخشد، در این مقاله سعی بر آن است که چگونگی سلب آزادی سوژه [فاعل شناسا]و بیگانه شدگی فرد نسبت به وجود واقعی خود نشان داده شود. اثرات دائمی، محونشدنی و نابودکننده ای که زیر سایه سنگین "نگاه خیره" دیگری در شخصیت سوژه [فاعل شناسا] جاری می‏شود، آزادی افراد راتحت الشعاع خود قرار می‏دهد و در چنگال رابطه قدرت، اسیر و گرفتار می‏کند همچنان که شخصیتهای نمایش، اینه ، استل و گارسین درهزارتوی روابط قدرت گرفتار می‎شوند و از آنجا که در برابر هجوم "نگاه خیره" دیگری، به شیء بی‏دفاعی تبدیل ‏می‏شوند، راه گریز برای فرار از چشمی که به آن‏ها خیره شده است نمی‏یابند.

کلمات کلیدی