اعلام رسمی کشف حجاب در 17 دی 1314 که با تمهیداتی همراه بود یکی از وقایع بسیار مهم اجتماعی در تاریخ تحولات ایران معاصر به شمار می آید. این واقعه در نزد برخی نتیجه طبیعی نهضت بانوان و کوششی برای به دست آوردن آنچه تلقی می گردد که از مشروطه به بعد داعیه آن را داشتند اقدام رضا شاه در این زمینه حرکتی با هدف توسعه و پیشرفت ایران نوین به شمار می آید که با حضور گسترده زنان تحقق می یافت و حامیان آن در زمره روشن فکران و مخالفان آن در ردیف مرتجعان به حساب می آمدند از این منظر طبیعتا اقشار مختلف اجتماعی که به اجرای این حکم دولتی عکس العمل نشان دادند در زمره مرتجعان به حساب آمدند. در اینجا سوالات مطرح می شود باتوجه به ساختار حکومتی دولت رضا شاه و ریاست وی در اجرای امور چرا همه نخبگان حکومتی به همراه خانواده شان از این طرح استقبال نکردند؟ آیا آنان در زمره مرتجعان و مخالفان مترقی بودند ؟ دو فرضیه قابل طرح است یکی اینکه واکنش برخی از آنان برای حفظ حریم خانواده هاشان از دید رعیت عامل اصلی همراهی نکردنشان به شمار می رود ؟ (اندیشه ایران باستان ضرورت حجاب در نزد خانواده اشراف) و فرضیه دیگر آنکه این واکنش و این همراهی نکردن ها ریشه در اعتقادات سنتی و مذهبی آنان داشت . این مقاله قبل از آنکه به پرسش فوق پاسخ دهد در صدد بررسی واکنش نخبگان در این باره است شاید از رهگذرواکنش ها بتوان یکی از این دو فرضیه را اثبات کرد یا با مقداری تفاوت به تاثیر هرفرضیه در این مورد رسید لازم به ذکر است این واکنش ها از همان ابتدای اجرای طرح و در حوادث گوناگون از جمله قضیه ای که منجر به قیام گوهرشاد در مشهد شد دی یعنی قبل از اجرای رسمی طرح رضا خانی و پس از اعلام رسمی در 1 شایسته ارزیابی است.

کلمات کلیدی