این تحقیق به منظور بررسی اثر سن اولین زایش بر صفات تولید شیر، چربی و پروتئین 305 روز گاوهای شیری اقلیم نیمه خشک بیابانی ایران انجام شد. داده­ها متعلق به دوره اول شیردهی 58872 رأس گاو شیری بودند که طی سال­های 1375 تا 1390 توسط مرکز اصلاح نژاد دام کشور جمع آوری شده است. آنالیز داده با استفاده از رویه مدل­های مختلط نرم افزار آماری SAS نسخه 2/9 انجام شد. برآورد مؤلفه­های واریانس و ارزش­های اصلاحی با روش حداکثر درستنمائی محدود شده بر­اساس مدل دام تک صفتی با استفاده از نرم افزار DMU صورت گرفت. بر­اساس سن اولین زایش گاوها، داده ها به دو گروه تقسیم شدند. گروه اول کمتر یا مساوی 26 ماه زایش و گروه دوم بیشتر از 26 ماه زایش داشتند. میانگین سن اولین زایش گاوها برای کل جمعیت (64/2±) 22/26 ماه، برای گروه اول (1±) 5/24 ماه و برای گروه دوم (5/2±) 5/28 ماه بود. میانگین حداقل مربعات تولید شیر، مقدار چربی و پروتئین به ترتیب (5/22±) 54/6616، (79/0±) 28/208 و (3/1±) 207 کیلوگرم برای گروه اول و (9/21±) 97/6679، (77/0±) 5/211 و (3/1±) 82/208 کیلوگرم برای گروه دوم بوده و تفاوت آن­ها معنی دار بود (01/0>P). مقدار وراثت پذیری این صفات به ترتیب (02/0±) 21/0، (01/0±) 16/0 و (02/0±) 18/0 برای گروه اول و (02/0±) 22/0 ، (02/0±) 19/0 و (02/0±) 19/0 برای گروه دوم بود. نتایج این تحقیق نشان دادند در گاوهای شکم اول اقلیم نیمه خشک ایران کاهش سن اولین زایش می­تواند موجب کاهش تولید شیر، چربی و پروتئین و افزایش روند ژنتیکی و فنوتیپی این صفات گردد.

کلمات کلیدی