سازماندهی سیاسی فضای ایران در طول تاریخ 2500 ساله حکومتداری از هخامنشیان تا روی کار آمدن سلسله پهلوی با فراز و نشیب های متعددی از نظر میزان تمرکز اداری در پایتخت و سطوح مختلف اختیارات حاکمیتی به حاکمان محلی همراه بوده است. پس از ورود کشور به عرصه کشورداری مدرن و وارداتی در دوره پهلوی اول، ساختار اداری متمرکز موجب بروز مشکلات جدید برای خدمات رسانی به مردم شد که می توان به بوروکراسی و تبعیض در مناطق پیرامونی بدلیل سوء مدیریت اشاره کرد. هم اکنون نیز جامعه از تبعات ساختار اداری متمرکز رنجور است و بسیاری از مدیران و نخبگان کشور در پی استقرار ساختارهای محلی و غیر متمرکز در قالب دولت محلی، حکومت محلی و مناطق یا شهرداریهای خودگردان می باشند. اما با وجود تصریح قانون اساسی به وجود ساختارهای محلی و استقرار شوراهای اسلامی شهر و روستا در ایران، باز هم جامعه از پیامدهای مثبت ساختارهای غیر متمرکز چندان بهره مند نشده است.مقاله پیش رو به دنبال اصلاح ساختار اداری محلی و غیر متمرکز در ایران، بویژه یافتن اولویت این اصلاحات در تشکیلات شوراهای اسلامی شهر می باشد که به دو بخش اصلاح در ساختار و کالبد مدیریت شهری یا اصلاح محتوایی و ساز و کارهای قانونی آن تقسیم می گردد. این پژوهش ماهیتی توصیفی – تحلیلی داشته و یافته های تحقیق به روش کتابخانه ای به بررسی سیر تحولات منتهی به تشکیل ساختار محلی شوراهای اسلامی شهر و روستا پرداخته است. سرانجام به تجزیه و تحلیل وگزینش اولویت اصلاحات ساختار محلی می پردازدکه در نهایت با بررسی مجموع پژوهشها عوامل ساختاری- کالبدی بیشترین عامل چالشی و اولویت صاحبنظران برای رفع عیوب سیستم موجود معرفی شده است.

کلمات کلیدی