نتوجه زیاد به صناعات بدیعی یکی از ویژگی های سبک ارّانی است. کارکرد صناعات بدیعی در دیوان خاقانی که در حقیقت پیشرو این سبک است با شگردهای خاصی همراه است که دستیابی به آن ها دقت خاصی می طلبد. جناس، به عنوان یکی از آرایش های لفظی بدیعی، از پر بسامد ترین صناعات بدیعی به کار رفته در دیوان خاقانی است که از نشانه های توجه زیاد او به فُرم شعر و شناخته شدن او به عنوان یک شاعر فرمالیست است و می تواند یکی از ویژگی های سبک شخصی او باشد. در این مقاله شگردهای پردازش جناس و نقش این صنعت در تصویرگری قصاید بررسی شده است و این مهم ترین دستاورد این پژوهش است که تاکنون بدان توجه نشده است؛ بر همین اساس تقسیمات زیر از کارکرد جناس در قصاید ارائه شده است: 1ـ جناس تصویرگر 2 ـ جناس تصویردار 3ـ جناس‌ نقش‌آفرین در تصویرگری 4ـ جناس ملفوف 5ـ جناس‌ تبعیت کننده از قاعدة لف و نشر 6 ـ جناس‌ تام با قاعدة طرد و عکس 7-جناس تابع و یا مزدوج.

کلمات کلیدی