سابقه و هدف: یون مس بعنوان یک ریزمغذی ضروری در مسیرهای بیوشیمیایی مختلفی درگیر بوده و بر سیستم عصبی مرکزی، درد و التهاب مؤثر است. با­توجه به اهمیت درد بر وضعیت روحی و جسمی بیمار، این مطالعه به­ منظور دستیابی به راهکاری جدید برای کاهش درد، به بررسی اثر کلریدمس بر درد حرارتی، شیمیایی و ادم التهابی طی تجویزهای محیطی و مرکزی انجام شد. مواد و روش­ها: در این مطالعه تجربی از 77 موش­ صحرایی نر نژاد ویستار (200-250گرم) در 11 گروه هفت­ تایی شامل گروه­های کنترل (بدون تیمار)، شم1 (سالین،i.p) و دریافت­ کننده دوزهای 100،20،10،5 میلی­گرم/کیلوگرم کلریدمس (i.p)، شم2 (سالین، Intrathecal (i.t)) و دریافت ­کننده غلظت­های µl10/mg0/002 و µl10/mg0/02 کلریدمس (i.t)، گروه شم3 دریافت­ کننده همزمان سالین و نالوکسان (i.p) و گروه دریافت ­کننده همزمان کلریدمس mg/kg10 و نالوکسان mg/kg2 (i.p) استفاده شد. درد حرارتی، شیمیایی و حجم ادم التهابی با آزمون­های Tail flick، فرمالین و پلتیسمومتری بررسی گردید. از آزمون­های ماز صلیبی مرتفع و روتارود جهت بررسی آثار جانبی کلریدمس استفاده شد. یافته­ ها: دوز­های 10 و 20 میلی­گرم/کیلوگرم کلریدمس (i.p) بترتیب باعث کاهش درد حرارتی (0/38±1/69 و 0/53±1/55)، (0/001p<) و درد شیمیایی (0/01p<) و حجم /دم التهابی پا (20/96±70/43 و 29/01±70/38) (0/01p<) شدند اما دوز mg/kg100 منجر به مرگ موش­ها گردید. از طرفی نالوکسان اثر ضد دردی کلریدمس را محو کرد (0/055±0/015)، (0/001p<). تجویز نخاعی غلظت µl10/mg 0/002 کلریدمس اثر قابل­ توجهی بر درد درد نداشت اما غلظت µl10/mg0/02 کلریدمس درد شیمیایی را کاهش داد (0/01p<). کلریدمس بر تعادل و بروز اضطراب اثری نداشت. نتیجه گیری: با توجه به اینکه تجویز نالوکسان بعنوان آنتاگونیست گیرنده­ های اوپیوئیدی اثر ضد دردی کلرید مس را محو کرد، احتمالاً کلریدمس با افزایش حساسیت گیرنده های اپیوئیدی به اپیوئیدهای درون­زاد، بی­دردی را القاء می­ کند.

کلمات کلیدی