سخن‌رانیِ 12 بهمنِ 1357 رهبر انقلاب اسلامی، یکی از نمادین‌ترینْ سخن‌رانی‌های انقلابی است‌که از جنبه‌های گونه‌گون، قابل تفسیر است. درون‌مایه‌ی سخنْ‌رانیِ رهبرِ انقلابی، نمودگرِ آغازِ یک فرجام و آغازِ یک شروع است؛ فرجامِ نظامِ پادشاهی و آغازِ نظامِ جدیدِ غیرِپادشاهی. یکی از مهمّ‌ترین لحظه‌هایِ دولتْ‌سازیِ پساانقلاب ایران، مضامین گونه‌گونی بود که در سخنْ‌رانیِ مشهور به بهشتِ زهرا به‌کاررفت. امّا، آن‌چه از منظر نگارنده‌ی نوشتارِ پیشِ‌رو، پژوهشْ‌پذیر به‌شمارْرفته، ناهمسانی‌هایی است‌که هنگامِ کاربستِ واژه‌ی دولت در سخنْ‌رانیِ امام‌خمینی، پدیدار شد. از دیدگاهِ ناهمانندی‌هایی که در دانشِ سیاست میان مفاهیمیْ چون دولت و حکومت و رژیم، وجود دارد، دوپهلویی‌هایی در دو جمله‌ی بسیارْنام‌آورِ سخن‌رانی، یعنیْ من دولت تعیین می‌کنم! من تو دهنِ این دولت می‌زنم! وجود دارد که شایسته‌ی بازتفسیر است. در دو جمله‌ی من دولت تعیین می‌کنم! من تو دهنِ این دولت می‌زنم! امکانِ حضورِ مقوله‌هایی همچون سلطنت، پادشاهیِ پهلوی، پادشاه، محمّدرضا پهلوی، شاهپور بختیار، نخستْ‌وزیری، قوّه‌ی مجریه، قوای سه‌گانه، وجود دارد. نگارنده، با بهره‌گیری از روش تحلیلِ بافتاریِ متن، سخنْ‌رانیِ بهشت زهرای رهبر انقلاب اسلامی را، از منظرِ گوناگونی و ناهمانندیِ مفاهیم همپیوند با سلطه‌ی سیاسی (کشور و حاکمیّت و دولت و حکومت و رژیم) بازتفسیر می‌کند تا به این پرسش پاسخ داده شود که منظورِ گوینده‌ی عبارت‌های دولت‌سازانه/ دولت‌براندازانه‌ی سخنْ‌رانیِ بهشتِ زهرا، از گفتنِ واژه‌ی دولت چه بوده است. نگارنده در فرآیندِ پژوهش به این دستْ‌آورد رسید که منظورِ آشکار و نهانِ رهبر انقلاب از کاربست واژه‌ی دولت در دو جمله‌ی من دولت تعیین می‌کنم! من تو دهنِ این دولت می‌زنم! عبارت از سرنگون‌سازیِ نظامِ کهن و برپاسازیِ انتظامِ نوین، به‌صورتِ همْزمان است؛ بدون آن‌که، سخنْ‌ران، در بندِ مرزبندی‌های معنایی و کاربردیِ واژگان همپیوند با سلطه‌ی سیاسی، باشد.

کلمات کلیدی