در این پژوهش اثرات کاهش چهل درصدی اسیدهای آمینه‌ی ضروری آرژنین، فنیل آلانین و تریپتوفان در جیره غذایی بر فاکتورهای رشد، تغذیه و ترکیب بیوشیمیایی لاشه ماهی صبیتی به مدت 42 روز مورد بررسی قرار گرفت. از چهار تیمار غذایی در 3 تکرار استفاده شد که شامل جیره غذایی شاهد با میزان و نسبت مناسب از همه ی اسید‌های آمینه‌ی ضروری بود. در سه تیمار دیگر اسیدهای آمینه آرژنین، فنیل آلانین و تریپتوفان به میزان 40% نسبت به جیره کنترل کاهش یافتند. جهت متعادل نمودن دقیق اسیدهای آمینه ضروری از اسیدهای آمینه خالص (کریستاله) در ساخت همه جیره‌ها استفاده گردید. در تیمار کمبود اسید آمینه ی آرژنین (ARG) تنها در دو شاخص درصد افزایش وزن (156/32±4/4) و تثبیت نیتروژن (13/8±0/76) نسبت به کنترل به صورت معنی داری کاهش یافت (05/0> P). اما در تیمار های کمبود اسید آمینه ی فنیل آلانین (PHE) و تریپتوفان (TRP) همه ی شاخص‌های رشد و تغذیه از جمله وزن نهایی، درصد افزایش وزن، نرخ رشد ویژه، میزان مصرف غذا، نرخ کارایی پروتئین و تثبیت نیتروژنی نسبت به شاهد به‌صورت معنی‌داری کاهش یافت (05/0> P). ترکیب شیمیایی لاشه در تیمار های آزمایشی در مقایسه با تیمار شاهد با افزایش میزان رطوبت در تیمار PHE، کاهش انرژی ناخالص در همه ی تیمار ها و کاهش چربی خام در تیمار های PHE و TRP ، همراه بود (05/0> P). کاهش پروتئین کل لاشه در تیمار کمبود اسید آمینه ی آرژنین نشان دهنده استفاده بیشتر از پروتئین نسبت به چربی به عنوان منبع انرژی در این گروه از ماهیان در مواجهه با کمبود اسید امینه ی آرژنین می باشد. کاهش چربی لاشه در همه ی تیمار های آزمایشی نشان دهنده ی اختلال در متابولیسم چربی با کاهش کارایی اسید های آمینه ی ضروری در بدن می باشد. علی رغم کاهش چهل‌درصدی هر یک از اسیدهای آمینه‌ی ضروری آرژنین، فنیل آلانین و تریپتوفان در هر یک از جیره‌ها میزان این اسیدهای آمینه در لاشه ماهیان در بین تیمارها تغییر معنی‌داری را نشان ندادند که نشان‌دهنده ذخیره‌سازی این اسیدهای آمینه‌ی محدودشده توسط بدن ماهی در مواجهه با کمبود آنها می‌باشد. نتایج این مطالعه نشان داد که کاهش یک اسید آمینه ی ضروری تاثیر بسیار زیادی در جذب سایر اسید های آمینه و ساخت پروتئین و در نهایت رشد دارد.

کلمات کلیدی