کانسار ایجو در پهنه فلززایی مس‌ پورفیری کرمان، در کمان ماگمایی ارومیه-دختر و 60 کیلومتری شمال‌غرب شهر‌بابک قرار گرفته است. کانی‌سازی مس مرتبط با توده‌های اسیدی تا حدواسط میوسن فوقانی با ترکیب تونالیت تا کوارتز دیوریت است. دگرسانی گرمابی شامل کوارتز-سرسیت-پیریت و پروپلیتیک است که از این میان دگرسانی کوارتز-سرسیت-پیریت بیشترین گسترش را داراست. کانی‌سازی به شکل پراکنده، استوک‌ورک و برش هیدروترمالی مشاهده می‌شود. مشاهدات صحرایی و پتروگرافی صورت گرفته نشان می‌دهد که 3 گروه اصلی رگه-رگچه در منطقه وجود دارد که رگچه‌های کوارتز+پیریت از بقیه فراوان‌تر بوده و برای مطالعات سیال درگیر و ایزوتوپ گوگرد انتخاب شدند. همچنین پتروگرافی سیالات درگیر نشان می‌دهد که در کانسار ایجو هشت گروه سیال درگیر شامل سیالات درگیر تک فازی غنی از مایع، سیالات درگیر دو فازی غنی از مایع، سیالات درگیر دو فازی غنی از بخار، سیالات درگیر سه فازی غنی از بخار (بخار-مایع-فلز)، سیالات درگیر سه فازی غنی از مایع (مایع-بخار-فلز)، سیالات درگیر 3 فازی هالیت‌دار (مایع-بخار-هالیت)، سیال درگیر چهار فازی (مایع-بخار-فلز±کالکوپیریت) که بصورت ثانویه است و فقط یکی از آن مشاهده شد و سیالات درگیر چند فازی شامل: (مایع-بخار-هالیت-فلز)، (مایع-بخار-هالیت-فلز±انیدریت) و (مایع-بخار-هالیت-فلز±کالکوپیریت) وجود دارد که در دو گروه فاقد فاز هالیت و حاوی فاز هالیت قرار می‌گیرند. مطالعات دماسنجی نشان می‌دهد که محدوده دمای همگن‌شدگی نهایی و شوری برای سیالات درگیر فاقد فاز هالیت °C380 تا 140 و Wt.%NaCl 24 تا 18/0 و برای سیالات درگیر حاوی فاز هالیت °C480 تا 230 و Wt.%NaCl 52 تا 30 می‌باشد که مشابه با کانسارهای مس پورفیری ایران است. بیشترین دمای همگن‌شدگی ‌نهایی مربوط به سیالات سه فازی (L+V+H) است. همچنین فشار و عمق برای سیالات درگیر حاوی فاز هالیت به طور میانگین bar750 و m3500 می‌باشد. سیالات درگیر مایع+بخار+هالیت+فلز+کالکوپیریت با شوری بالای 27/49 تا 55/51 و دمای 7/420 تا 442 درجه سانتی‌گراد مسئول حمل مس و بدنبال آن رسوب کالکوپیریت می‌باشند. محدوده وسیع در بین داده‌های سیالات درگیر می‌تواند بوسیله تغییرات فیزیکوشیمیایی در سیال مانند جوشش، سرد شدن و اختلاط با سیالات سطحی توجیه شود. مقدار 34Sδ کانی پیریت از 86/0- تا 27/1+ در هزار (میانگین 228/0+ درهزار) در حال نوسان بوده که مقدار 34SH2Sδ سیال همزاد با کانی پیریت محدوده 23/0- تا 36/2- در هزار (میانگین 17/1- در هزار) بوده که منشا ماگمایی برای گوگرد را نشان می‌دهد. به نظر می‌رسد بدلیل عمق زیاد جایگذاری، پایین بودن آب در ماگمای مولد و بالتبع آن فقیر بودن سیال کانه‌ساز اولیه از مس، و نبود شرایط مناسب (نبود گسل‌های منطقه‌ای و شکستگی‌های فراوان) برای خروج و تثبیت مس در سنگ میزبان، کانسار مس پورفیری ایجو نیمه‌اقتصادی تا غیراقتصادی ‌باشد.

کلمات کلیدی