این مطالعه به منظور بررسی اثر سطوح مختلف تراکم مواد مغذی و گلوتامین افزودنی بر عملکرد رشد، مورفولوژی ژژنوم و پاسخ های ایمنی 25 روزگی) انجام گرفت. آزمایشی با 320 قطعه جوجه گوشتی نر - 11 روزگی) و پایانی ( 42 - 0 روزگی)، رشد ( 24 - جوجه های گوشتی در دورة آغازین ( 10 سویه راس 308 در قالب یک طرح کاملاً تصادفی با 8 تیمار، 4 تکرار و 10 قطعه جوجه در هر تکرار انجام شد. در این آزمایش از دو سطح تراکم مواد 4 استفاده × 1 درصد) در قالب طرح کاملاً تصادفی به صورت فاکتوریل 2 / 1 و 5 ،0/5 ، مغذی (توصیه راس و 5 درصد رقیق شده) و 4 سطح گلوتامین ( 0 شد. نتایج آزمایش نشان داد که در دورة رشد و پایانی، تراکم مواد مغذی توصیه شده و گلوتامین افزودنی در جیرة غذایی موجب بهبود ضریب تبدیل خوراک می شود. افزودن گلوتامین موجب افزایش وزن نسبی ژژنوم، کل روده کوچک، تیموس و بورس گردید. سطح تراکم مواد مغذی و گلوتامین بر اولیه و ثانویه در تیمار SRBC ارتفاع ویلی و عمق کریپت ژژنوم تأثیر معنی داری داشت. در بررسی ایمنی هومورال، بیشترین تیتر آنتی بادی بر علیه مشخص شد که P - 1 درصد گلوتامین و کمترین آن در گروه شاهد (بدون گلوتامین افزودنی) مشاهده شد. با تزریق زیر جلدی فیتوهماگلوتینین / حاوی 5 گلوتامین افزودنی موجب افزایش ضخامت پردة بین انگشتان پای پرندگان گردید. بطور کلی نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که با تنظیم جیره های 0 درصد گلوتامین، عملکرد رشد بهبود می یابد و تغذیه جوجه ها با جیرة حاوی 1 / غذایی با تراکم مواد مغذی توصیه شده برای سویه راس و افزودن 5 درصد گلوتامین افزودنی و تراکم مواد مغذی توصیه شده پاسخ های ایمنی ارتقاء می یابد.

کلمات کلیدی