در دهه های گذشته کودکان بیشترین وقت خود را به بازی با همسالانشان در خارج از خانه از جمله حیاط خانه ها و پارکینگ های خالی، کوچه ها و محلات، پارک ها و فضاهای سبز می گذراندند. اما امروزه با توجه به اینکه محیط های مسکونی شرایط لازم را برای فعالیت، تحرک و بازی کودکان فراهم نمی کنند؛ ارتباط کودکان با فضاهای باز و طبیعی در حال از بین رفتن است و آنها زمان بیشتری را صرف رسانه¬های تصویری و بازی های رایانه ای می کنند. این در حالی است که کودکان ذاتاً موجوداتی طبیعت دوست هستند و تمایل بیشتر آن ها به محیط های طبیعی نسبت به محیط های مصنوع بیانگر این مسأله است. بر این اساس محققان بر اهمیت حضور کودکان در طبیعت تأکید نموده و ارتباط با عوامل و عناصر طبیعی را زمینه ساز رشد و پرورش کودک می¬دانند. هدف از مقاله حاضر پی بردن به تأثیرات محیط طبیعی بر ابعاد مختلف رشد جسمانی، شناختی و روانی- اجتماعی کودکان می باشد. تحقیق حاضر بر پایة روش توصیفی- تحلیلی و از طریق گردآوری اطلاعات کتابخانه ای به بررسی ابعاد رشد و مراحل آن، تأثیر محیط بر کودک و نقش محیط های طبیعی بر ابعاد مختلف رشد کودکان می¬پردازد. نتایج این بررسی در قالب راهبردهای طراحی فضاهای باز محیط های مسکونی جهت زمینه¬سازی رشد کودکان ارایه می¬شود. یافته های این تحقیق نشان می دهد که فضاهای باز این محیط¬ها به عنوان مهم ترین بستر حضور کودکان شایسته است در تلفیق و ارتباط عمیق با طبیعت طراحی شده و عواملی چون تنوع و فرصت، تحریک حواس، قابلیت دستکاری محیط، تعامل اجتماعی، مشارکت کودکان، ایجاد فضاهای آزاد و منعطف و ایجاد قلمروهای کودک در طراحی آن‌ها مد نظر قرار گیرد.

کلمات کلیدی