.بهر ه برداری از منابع زیرزمینی مشترک از قبیل نفت و گاز که دارای ویژگی سیال بودن هستند، از مسائل مهم امروز است. زیرا فقدان ضابطه برای بهر ه برداری از این منابع نه تنها موجب مصرف بی رویه از منبع و رقابت ناسالم میان مالکین متعدد می گردد، بلکه اختلافاتی را میان ایشان پدید می آورد و لطمه های شدید فنی به منبع مشترک وارد می سازد. کشور ایران با توجه به برخورداری از منابع مشترک گسترده، از دیرباز با این چالش مواجه بوده و هست. یکی از راه های برون رفت از این مشکل، انعقاد قراردادهایی است که بتواند ضمن رعایت منافع مالکین مشترک، بهره برداری بهینه از منبع را نیز تأمین کرده و از آسیب جدی به محیط زیست جلوگیری نماید. قرارداد یکپارچه سازی از این دسته قراردادهاست که البته در نظام حقوقی ایران کمتر مورد توجه قرار گرفته است. این جستار با روشی توصیفی تحلیلی، به تبیین مفهوم این نوع قرارداد و نیز واکاوی ماهیت حقوقی آن در نظام حقوقی ایران پرداخته است.

کلمات کلیدی