به منظور ارزشیابی تاثیر هیدروپرایمینگ بر جوانه‌زنی و شاخص‌های رشدی ارقام نخود در شرایط تنش خشکی دو آزمایش جداگانه انجام شد. در آزمایش اول تاثیر هیدروپرایمینگ -شامل چهار زمان صفر، 8، 16 و 24 ساعت خیساندن بذور در آب- بر خصوصیات جوانه‌زنی و بنیه بذر دو رقم نخود ILC6266 و MCC510 در آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش دوم در گلخانه انجام شد. در این بخش پرایمینگ بذرها مانند آزمایش اول انجام شد ولی گیاهان تحت تیمارهای خشکی شامل 70، 50 و 30 درصد ظرفیت زراعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که افزایش مدت خیساندن بذور در آب از شاهد به 24 ساعت، توانست درصد جوانه‌زنی را 8 درصد و سرعت جوانه زنی را 25 درصد افزایش دهد. پرایمینگ بذور سبب افزایش طول ریشه‌چه و ساقه‌چه در هر دو رقم شد ولی رقم MCC 510 دارای طول ریشه‌چه و ساقه‌چه بالاتری نسبت به رقم ILC 6266 بود. همچنین با افزایش مدت زمان هیدروپرایمینگ به 24 ساعت در رقم ILC 6266 و MCC 510 شاخص بنیه طولی بذر به ترتیب 41 و 52 درصد نسبت به شاهد افزایش داشت. بر اساس نتایج آزمایش گلخانه‌ای هیدروپرایمینگ تا حدودی توانست اثرات مخرب تنش خشکی را کاهش دهد بطوریکه هیدروپرایمینگ 24 ساعت در رقم MCC 510 توانست درصد سبز‌شدن را به 100 درصد برساند. تنش خشکی در سطح 50 و 30 درصد ظرفیت زراعی در هر دو رقم در شرایط بدون اعمال پرایمینگ سبب مرگ گیاهچه‌ها شد که هیدروپرایمینگ 24 ساعت توانست سبب افزایش 74 درصدی ماده خشک ارقام نخود نسبت به شاهد شود. شاخص بنیه طولی گیاهچه در دو رقم نخود تا تنش خشکی 50 درصد ظرفیت زراعی متفاوت بودند ولی پس از آن با افزایش تنش خشکی این صفت در هر دو رقم کاهش یافت. در رابطه با شاخص بنیه‌وزنی گیاهچه نیز افزایش تنش خشکی در هر دو رقم سبب کاهش معنی‌دار آن در تمامی سطوح هیدروپرایمینگ شد.

کلمات کلیدی