یکی از پیامدهای بنیادی ناپایداری نظام منطقه ای در فضای سرزمینی، پدیده حاشیه نشینی است. در حال حاضر یک سوم جمعیت شهر مشهد حاشیه نشین هستند. هدف مطالعه حاضر بررسی کیفیت زندگی حاشیه نشینان شهر مشهد می باشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و اطلاعات مورد نیاز به روش اسنادی و پیمایشی به دست آمده است. در این مطالعه 220 سرپرست خانوار ساکن در روستاهای دهرود، همت آباد، گرجی سفلی در دهستان تبادکان شهرستان مشهد به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفت. همچنین کیفیت زندگی به کمک. 56 شاخص و 14 مولفه در طیف لیکرت کمی گردید. به کمک آزمون تی تک نمونه ای بجز میانگین سه مولفه تعامل اجتماعی با 3.20، امنیت عمومی با 3.10 و دسترسی به خدمات با 3.09 که بالاتر از میانه نظری است، میانگین سایر مولفه ها کمتر از میانه نظری ارزیابی شده است. در مجموع کیفیت زندگی حاشیه نشینان با 2.65 پائینتر از میانه نظری و ضعیف ارزیابی گردید. همچنین بین مولفه های مورد بررسی مولفه دارایی و ثروت با میانگین 1.81 کمتر از سایر مولفه ها ارزیابی شده است. بدیهی است ریشه نابسامانی های موجود در سطح شهرها به خود شهر برنمی گردد، بلکه در روستاهای استان نهفته است. روستائیان به دلیل وضعیت نامناسب اقتصادی و معیشتی روستاها در غالب پناه¬جویان اقتصادی روانه حاشیه کلانشهر مشهد می شوند. رفع معضلات حاشیه بطور اعم و شهر مشهد بطور اخص، نیازمند برنامه ریزی منطقه ای است که این امر توجه مسولین امر را به خود ضروری می سازد.

کلمات کلیدی