خشکی، یکی از مهم‌ترین عوامل بازدارندة رشد و نمو گیاهان در محیط است. بنابراین برای بررسی تنش خشکی و ارزیابی سیستم‌های مقاومتی دو لاین ET83-20 و Sanabad گیاه تریتیکاله (Triticosecale × Wittmack)، غلة جدید ساختة دست بشر، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی و با سه تکرار به‌شکل گلدانی در شرایط گلخانه انجام شد. سطوح خشکی آزمایش‌شده شامل 30 و 60 درصد ظرفیت زراعی برای شرایط تنش و 90 درصد ظرفیت زراعی برای شاهد انتخاب شد. یک هفته پس از اعمال تنش خشکی نمونه‌برداری برای بررسی برخی صفات مورفوفیزیولوژیک و بیوشیمیایی درمرحلة گیاهچه‌ای انجام شد. نتایج حاصل از بررسی آماری نشان داد که در هر دو لاین گیاه با افزایش سطح تنش خشکی، شاخص‌های رشد کاهش یافت. مقایسة محتوای کلروفیل a، b، کلروفیل‌کل و کاروتنوئید نشان داد که با افزایش تنش خشکی محتوای رنگدانه‌های فتوسنتزی در هر دو لاین به‌طور معنی‌داری افزایش یافت (05/0P<)؛ ولی میزان افزایش این رنگدانه‌ها در ET83-20 بیشتر از Sanabad بود. گرچه تنش خشکی در هر دو لاین، محتوای آنتی‌اکسیدان غیرآنزیمی پرولین و کربوهیدرات‌های محلول (از انواع اسمولیت‌ها)، و نیز فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان سوپراکسید دیسموتاز و گایاکول پراکسیداز را افزایش داد، این افزایش در Sanabad بیشتر از ET83-20 بود. شدت آسیب‌دیدگی شاخص‌های رشد و نحوة بروز ساز‌و‌کار‌های دفاعی دو لاین نشان می‌دهدکه ET83-20 در برابر تنش خشکی، نسبت به Sanabad مقاومت کمتری دارد. از‌این‌رو Sanabad جایگزین بهتری برای گندم نان معرفی شد.

کلمات کلیدی