یکی از مهم‌ترین دلایل ناهنجاری در شکل ساختمان‌ها و نابسامانی در سیما و منظر شهری، تخلفات ساختمانی است. این تخلفات ناشی از عوامل بسیاری است که با شناسایی آن‌ها تا حد زیادی می‌توان از وقوع آن جلوگیری نمود؛ لذا در این پژوهش به بررسی علل تخلفات ساختمانی با تأکید بر قوانین و ضوابط شهرسازی در مناطق سه و نه شهر مشهد پرداخته شده است. روش تحقیق این پژوهش توصیفی‌تبیینی و جامعۀ آماری آن مناطق سه و نه شهرداری مشهد می‌باشد. برای تعیین حجم نمونه از آزمون کوکران استفاده شده که حجم نمونه‌ای بالغ بر ۱۷۶ مورد از متخلفان ساختمانی جهت بررسی علل تخلفات ساختمانی انتخاب گردیده است. ابزار تجزیه و تحلیل داده‌ها، نرم‌افزار Spss می‌باشد. بدین‌منظور برای مقایسۀ عوامل مؤثر در ایجاد تخلفات ساختمانی بین دو منطقۀ مورد مطالعه از آزمون غیرپارامتریک U Mann-Whitney و برای مقایسۀ مقدار تخلفات ساختمانی و میزان جریمۀ پرداختی در سطح محدودۀ مورد مطالعه از آزمون T-Test استفاده شده است. همچنین علل تخلفات ساختمانی با استفاده از آزمون رگرسیون چندمتغیره به‌روش Stepwise مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که عوامل مقرون به صرفه بودن انجام تخلفات ساختمانی با بتای ۳۸/۰ و عدم نظارت دقیق مهندسان ناظر ساختمان با ۳۶/۰ از مهم‌ترین علل افزایش تخلفات ساختمانی در این دو منطقۀ شهری بوده است. معناداری آزمون نیز در سطح ۹۵درصد مورد تأیید است.

کلمات کلیدی