در دریافت معنا و منظور پیامدهنده، ویژگی های گفتاری مانند کشش، استرس، زیر و بمی، بلندی صدا و همچنین زبان بدن بسیار مؤثر است. در زبان نوشتاری، به دلیل ماهیتش، این عناصر از طریق حروف الفبا امکان بازتاب نمی یابند . از دیرباز تا امروز، نویسندگان سعی داشتند با به کارگیری نشانه های نگارشی ، این کمبود و خلأ را جبران، و مقصود خود را به درستی و بدون هرگونه ابهام به خواننده منتقل کنند. در این مقاله ، دو جنبه از سیر تحول نشانه های نگارشی تحلیل می شود. نخست با نگاهی به دادههای جمع آوریشده از تعدادی نسخه های عکسی (قرن پنجم تا هشتم قمری) و نسخه های خطی (قرن هشتم تا سیزدهم قمری) و مقایسة آنها با علایم به کاررفته در نسخه های چاپ سنگی (قرن سیزدهم قمری)، به تفاوت نشانه ها می پردازیم. این مقایسه نشان می دهد قبل از ورود صنعت چاپ به ایران، نشانه هایی وجود داشته ؛ اما پس از ورود این صنعت، در تنوع و کارکردهای این نشانه ها در خط فارسی تفاوت اساسی ای ایجاد شده است . در ادامه، تغییرات صورتگرفته در به کارگیری نشانه های نگارشی در نوشته های معاصر با دنیای دیجیتال امروز را مرور می کنیم. این مقایسه گواه بر این است که نشانه های نگارشی با همان شکل و کارکرد نوشته های امروز، در صفحات وب و ایمیل ها ظاهر می شوند؛ ولی در پیامک ها و صفحات چت- که در حال حاضر از پرکاربردترین ابزارهای ارتباطی به شمار می آیند- در کنار این نشانه های نگارشی، کاربران به کاربرد نشانه هایی معروف به صورتک ها گرایش دارند که بیشتر احساسات و حالات روحی پیامدهنده را نمایان می کنند.

کلمات کلیدی