در حال حاضر، جهان با کاهش روزافزون منابع فسیلی، بحران انرژی و نیز مسائل زیست محیطی مواجه است. از طرفی، موتورهای دیزل به دلیل کاربرد گسترده در بخش های مختلف نظیر حمل و نقل، کشاورزی، صنعت و غیره، از منابع اصلی مصرف سوخت و تولید آلاینده هستند. اندازه گیری دقیق مصرف سوخت و آلایندگی موتورها مستلزم صرف وقت و هزینه ی گزاف برای محققین است. از این رو، هدف اصلی این تحقیق ارائه ی مدل های رگرسیون خطی مناسب برای برخی پارامترهای عملکردی مهم موتور تراکتور ITM285 بر حسب گشتاور و سرعت موتور بود. آزمایش در 11 سطح سرعت اولیه موتور (779، 921، 1063، 1204، 1346، 1488، 1629، 1771، 1818، 1913 و 2054 rpm) با اعمال گشتاور از صفر تا بار کامل، با گام های 10 N.m انجام شد. پارامترهای اندازه گیری شامل دبی جرمی مصرف سوخت، دمای اگزوز، سرعت لحظه ای موتور، حداکثر و میانگین کدری دود اگزوز بود. چهار مدل رگرسیون خطی مختلف برای برآورد پارامترها مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج بررسی کارآیی مدل های رگرسیونی نشان داد که برای تمامی پارامترها، مدل رگرسیونی مرتبه دوم دارای بیش ترین بازده و کم ترین RMSE بود. بیش ترین و کم ترین تأثیر گشتاور به ترتیب بر دمای اگزوز و سرعت لحظه ای موتور بود؛ درحالی که این نتیجه برای سرعت اولیه ی موتور کاملاً برعکس بود. نتایج ارزیابی مدل های رگرسیونی نشان داد که تطابق بالایی بین خروجی مدل ها با خروجی مطلوب وجود داشت. هم چنین، هم بستگی بین دبی جرمی سوخت و دمای اگزوز و نیز بین حداکثر و میانگین کدری دود به ترتیب با ضرائب هم بستگی 0.96 و 0.99 در سطح بسیار بالایی قرار داشت.

کلمات کلیدی