تاریخ طبری از متقدم ترین تواریخ عمومی است که به شیوه حدیثی- خبری تدوین شده است. به این معنی که نویسنده در نقلِ گزارشهای تاریخی، سلسله اسناد و راویان اخبار را ذکر کرده است. عدم توجه طبری به روایات موثق و گزارش های تاریخی معتبر و مستند، عاملی بوده که برخی از روایات این اثر سترگ از انسجام و اعتبار یکسانی برخوردار نباشد؛ چنانکه گاهی در یک حادثه روایات متضاد و متناقض در کنار هم نقل شده است. پژوهش حاضر به واکاوی تعیین وثاقت و عدم وثاقت روایات تاریخ الرسّل و جرح و تعدیل راویان آن در فاصله زمانی 11 تا 40ق می پردازد. سؤال اصلی نوشتار پیش رو آنست که میزان وثاقت روایات تاریخ طبری تا چه بوده است؟. یافته های این نوشتار که به شیوه توصیفی- تحلیلی و با بررسی شرح حال مشایخ طبری انجام شده است، نشان می دهد که طبری در فاصله زمانی رحلت پیامبر تا پایان خلافت حضرت علی(ع)(11-40ق)، بیشتر از 800 روایت از سرّی و زهری نقل کرده است. در تمامی سلسله اسناد روایات منقول از سرِّی و زهری، سیف بن عمر تمیمی از راویان اخبار بوده است. از آنجایی که شخصیت علمی سیف و وثاقت اخبار و روایاتش از دیدگاه محدثان و رجال شناسان متقدم و متأخر مورد نقد جدی است، بنابراین وثاقت، صحت، ارزش و اعتبار روایات طبری در مقطع زمانی(11-40ق) با توجه به شاخص ارزیابی روات، مورد نقد و تردید است.

کلمات کلیدی