در ایران همانند بسیاری از کشورهای آسیایی علاوه بر مهاجرت خانوارهای روستایی به شهر، مهاجرت انفرادی مردان به صورت قطعی یا فصلی نیز وجود دارد. پژوهش حاضر به دنبال شناسایی مهمترین اثرات مثبت و منفی جنسیتی مهاجرت مردان سرپرست خانوار از نواحی روستایی است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و از نوع تحقیقات کاربردی- توسعه ای است. حجم نمونه 289 زن روستایی در 22 روستای دارای نسبت جنسی پائین در شهرستان مشهد بوده است. اثرات مهاجرت انفرادی مردان بر زنان روستایی به کمک 30 متغیر به تفکیک مثبت و منفی با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی مورد بررسی قرار گرفت. اثرات مثبت جنسیتی مهاجرت مردان ذیل 5 عامل با 68.38 درصد و اثرات منفی نیز ذیل 5 عامل با 63.17 درصد واریانس قرار گرفت. مهمترین اثرات مثبت جنسیتی مهاجرت مردان به ترتیب شامل: افزایش قدرت تصمیم گیری زنان در خانواده با 21.2، افزایش استقلال مالی زنان با 16.2، افزایش توانمندی روانشناختی با 13.4، تمایل به انجام فعالیت های اقتصادی درآمدزا با 9 و افزایش مشارکت در حوزه های اقتصادی و اجتماعی با 8.5 درصد واریانس تبیین شده می باشد. همچنین مهمترین اثرات منفی به ترتیب شامل: برهم خوردن تقسیم کار جنسیتی در خانواده با 19.2، افزایش وابستگی زنان به سایرین با 13، کاهش شانس ازدواج و باروری با 12.5، اشکال در مدیریت امور خانواده با 10 و ورود خردسالان و کهنسالان به فعالیت های اقتصادی با 8.5 درصد واریانس تبیین شده می باشد.

کلمات کلیدی