استعاره در دیدگاه سنتی نوعی آرایه­ی ادبی محسوب می­شود. توصیه ارسطو و حکمای مسلمان این است که کاربرد استعاره باید منحصر در متون ادبی باقی بماند. لیکاف با نقد این دیدگاه بیان می­دارد که استعاره بخش جدایی ناپذیری از فرایند تفکر در انسان است. اندیشه استعاری امری اجتناب ناپذیر، فراگیر و معمولا ناآگاهانه است. استعاره مفهومی در واقع یک قلمرو ذهنی را بر حسب قلمروی ذهنی دیگر مفهوم ­سازی می­کند. در این مقاله ابتدا به معرفی نظریه معاصر استعاره که توسط لیکاف ارائه شده است، می­پردازیم. سپس در پرتوی نظریه مذکور، مفهوم علیت را مورد بررسی قرار می­دهیم. استفاده از مفهوم مذکور منحصر به فلسفه نیست. بلکه در تمامی متون علمی و همچنین زبان متعارف می­توان این مفهوم را مشاهده کرد. لیکاف می­کوشد که با نگاهی کلان به این مفهوم، نشان دهد که میان کاربرد متعارف و فلسفی این مفهوم ارتباطی منسجم و هماهنگ برقرار است. مفهوم علیت شامل یک بخش نحیف تحت اللفظی و بسط ­های گسترده استعاری است. هر یک از تئوری ­های فلسفی علیت در واقع حاصل تمرکز بر بخشی از این استعاره ­های علّی است. علل چهارگانه ارسطویی نیز از این قاعده مستثنا نیستند و مبتنی بر بنیان­هایی استعاری شکل گرفته­ اند.

کلمات کلیدی