احزاب فعال در مصر در سال‌های 1922-1952م. همان ناسیونالیست‌های پرشور صحنه سیاسی بودند. همان‌گونه که این احزاب به دلیل اهداف مختلف ناسیونالیستی با یکدیگر رقابت می‌کردند، شیوه‌ها و ابزار رقابتشان هم گوناگون بود. یکی از ابزارهایی که برخی از این احزاب برای به حاشیه راندن رقبای خود استفاده می‌کردند، دانش «تاریخ» بود که به تولید انواع تاریخ‌نویسی در تاریخ‌نگاری حزبی مصر منجر شد. از جمله مهم‌ترین این تاریخ‌نگاشته‌ها، کتاب سعد زغلول، زعیم الثورة اثر عباس محمود عقاد، یکی از اعضای حزب وفد بود. مطالعه و تحلیل این اثر تاریخ‌نگارانه به منظور فهم چگونگی روایت و تصویرسازی این پیشوای ملی در تاریخ معاصر مصر و نحوه انعکاس اختلاف‌ها و رقابت‌های درون یا برون‌حزبی وفد در این متن، مسئلۀ این تحقیق است. روش تحقیق در این مقاله، مطالعۀ شاخصه‌های تاریخ‌نگاری متن سعد زغلول است که با در نظر گرفتن روابط میان متن با نویسنده و شرایط زمانۀ مؤلف انجام شده است. نتیجۀ تحلیل شاخصه‌های تاریخ‌نگاری این متن نشان می‌دهد عقاد در واکنش به فضای اندیشه‌ای و سیاسی مصر در سال 1936م. با نگارش کتاب سعد زغلول به دفاع از حزب وفد و بنیانگذار آن پرداخت. اما وی به دلیل دشمنی با نحاس، رهبر وقتِ حزب وفد، ساخت تصویر آرمانی را تنها در مورد سعد زغلول به نمایش گذاشت.

کلمات کلیدی