زمینه مطالعاتی: کشور ایران جزء یکی از محدود مناطقی است که کشاورزی و اهلی شدن حیوانات توسط انسانهای اولیه در آن اتفاق افتاده است و در نتیجه باعث شده است که ایران دارای ذخایر ژنتیکی ارزشمندی در حیوانات اهلی باشد. از طرفی ایران با داشتن بیش از 27 نژاد گوسفند اهلی به همراه 5 زیرگونه گوسفند وحشی، دارای ذخیره ژنتیکی با تنوع کم نظیری در دنیا می باشد. هدف: هدف از انجام این تحقیق توالییابی ناحیه HVR-III از ژنوم میتوکندری گوسفندان اهلی نژاد مغانی، لریبختیاری، سنگسری، بلوچی، کرمانی، شال، قرهگل و کردی به منظور بررسی ارتباط فیلوژنیک بین نژادهای مذکور و همچنین مقایسه با هاپلوتایپهای شاخص شناسایی شده گوسفند اهلی میباشد. روش کار: برای این منظور تعداد 80 نمونه خون جمعآوری و پس از استخراج DNA ، ناحیه موردنظر توسط پرایمرهای اختصاصی به روش PCR تکثیر و سپس توالییابی شدند. نتایج: با تجزیه و تحلیل دادههای حاصل از تعیین توالی و مقایسه توالی HVR-III گوسفندان ایرانی با یکدیگر و با توالی ناحیه مشابه از ژنوم گوسفندان سایر نژادها، مشخص شد که علیرغم تنوع فنوتیپی قابل توجه در بین نژادهای مورد مطالعه، این نژادها همگی متعلق به گروه هاپلوتایپی A میباشد. این امر ممکن است به دلیل نزدیکی جغرافیایی مکان زیستی آن ها و یا به دلیل روش خاص زندگی عشایر باشد که انتظار می رود نژادهای متنوع امروزی ایران از توده های محدودی با تنوع نسبتا کم مشتق شده باشند. نتیجه گیری نهایی: نتیجه گیری کامل تر نیازمند مطالعه بخشهای بزرگتری از DNA میتوگندری و همچنین بر روی تعداد بیشتر نمونه از نژادهای اهلی به همراه مطالعه تنوع نژادهای وحشی گوسفند ایران است.

کلمات کلیدی